12. Hükümet – II. Saydam Hükümeti – Bakanlar Kurulu Listesi
“12. Hükümet, 3 Nisan 1939 tarihinde İbrahim Refik Saydam tarafından kuruldu. 12. Hükümet aynı zamanda II. Saydam Hükümeti olarak da bilinmektedir.”
11. Hükümet, 1939 yılında yapılan seçimler nedeni ile sona erdi. Cumhurbaşkanı Mustafa İsmet İnönü, hükümeti kurma görevini yeniden İstanbul Milletvekili İbrahim Refik Saydam’a verdi. İbrahim Refik Saydam, 3 Nisan 1939 tarihinde 12. Hükümet’i kurdu.
12. Hükümet Güvenoyu Aldı
12. Hükümet Programı, 10 Nisan 1939 tarihinde Meclis Genel Kurulu’nda okundu. Aynı gün yapılan oylamaya 424 milletvekili katıldı. 12. Hükümet, 389 milletvekilinin kabul, 35 milletvekilinin ret oyu ile Meclis’ten güvenoyu aldı.
12. Hükümet Bakanlar Kurulu (3 Nisan 1939 – 9 Temmuz 1942)
| Görevi | Adı Soyadı | Milletvekili Olduğu İl |
|---|---|---|
| Başvekil | İbrahim Refik Saydam | İstanbul |
| Adliye Vekili | Tevfik Fikret Sılay | Konya |
| Adliye Vekili (26 Mayıs 1939 – 12 Mart 1941) | Ali Fethi Okyar | Bolu |
| Adliye Vekili (12 Mart 1941 – 9 Temmuz 1942) | Hasan Safyettin Menemencioğlu | Mardin |
| Milli Müdafaa Vekili | Naci Tınaz | Bursa |
| Milli Müdafaa Vekili (5 Nisan 1940 – 12 Kasım 1941) | Saffet Arıkan | Bursa |
| Milli Müdafaa Vekili (12 Kasım 1941– 9 Temmuz 1942) | Ali Rıza Artunkal | Erzincan |
| Dahiliye Vekili | Faik Öztrak | Tekirdağ |
| Dahiliye Vekili (6 Mayıs 1942 – 9 Temmuz 1942) | Ahmet Fikri Tüzer | Erzurum |
| Hariciye Vekili | Mehmet Şükrü Saraçoğlu | İzmir |
| Maliye Vekili | Fuat Ağralı | Elazığ |
| Maarif Vekili | Hasan Ali Yücel | İzmir |
| Nafia Vekili | Ali Fuat Cebesoy | Konya |
| İktisat Vekili | Hüseyin Hüsnü Çakır | Samsun |
| İktisat Vekili (31 Temmuz 1941 – 9 Temmuz 1942) | Mehmet Sırrı Day | Trabzon |
| Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili | Ahmet Hulusi Alataş | Aydın |
| Gümrük ve İnhisarlar Vekili | Ali Rana Tarhan | İstanbul |
| Gümrük ve İnhisarlar Vekili (26 Mayıs 1939 – 9 Temmuz 1942) | Raif Karadeniz | Trabzon |
| Ziraat Vekili | Muhlis Erkmen | Kütahya |
| Muhabere ve Münakalat Vekili | Ali Çetinkaya | Afyonkarahisar |
| Muhabere ve Münakalat Vekili (20 Kasım 1940 – 12 Kasım 1941) | Cevdet Kerim İncedayı | Sinop |
| Muhabere ve Münakalat Vekili (12 Kasım 1941– 9 Temmuz 1942) | Mehmet Fahri Engin | Samsun |
| Ticaret Vekili | Mehmet Cezmi Erçin | Antalya |
| Ticaret Vekili (1 Kasım 1939 – 26 Kasım 1940) | Nazmi Topçuoğlu | Aydın |
| Ticaret Vekili (26 Kasım 1940– 9 Temmuz 1942) | Ömer Mümtaz Ökmen | Ankara |
12. Hükümet’te ilk kabine değişikliği 26 Mayıs 1939 tarihinde yapıldı. Ali Rana Tarhan’ın yerine Raif Karadeniz Gümrük ve İnhisarlar Vekili, Tevfik Fikret Sılay’ın yerine ise Ali Fethi Okyar Adliye Vekili olarak atandı.
1 Kasım 1939 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Mehmet Cezmi Erçin’in yerine Nazmi Topçuoğlu Ticaret Vekili, 5 Nisan 1940 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Naci Tınaz’ın yerine Saffet Arıkan Milli Müdafaa Vekili, 20 Kasım 1940 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Ali Çetinkaya’nın yerine Cevdet Kerim İncedayı Muhabere ve Münakalat Vekili, 26 Kasım 1940 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Nazmi Topçuoğlu’nun yerine Ömer Mümtaz Ökmen Ticaret Vekili, 12 Mart 1941 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Ali Fethi Okyar’ın yerine Hasan Safyettin Menemencioğlu Adliye Vekili, 12 Kasım 1941 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Saffet Arıkan’ın yerine Ali Rıza Artunkal Milli Müdafaa Vekili, Cevdet Kerim İncedayı’nın yerine ise Mehmet Fahri Engin Muhabere ve Münakalat Vekili, 31 Temmuz 1941 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Hüseyin Hüsnü Çakır’ın yerine Mehmet Sırrı Day İktisat Vekili, 6 Mayıs 1942 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Fahri Öztrak’ın yerine Ahmet Fikri Tüzer Dahiliye Vekili olarak atandı.
12. Hükümet, İbrahim Refik Saydam’ın vefatı nedeni ile 9 Temmuz 1942 tarihinde sona erdi. İbrahim Refik Saydam, görevi başında vefat eden ilk Başvekil (Başbakan) oldu. 12. Hükümet, ülkeyi 1185 gün yönetti.
Kaynakça
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf Erişim: 26. 10. 2019
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_1.pdf Erişim: 26. 10. 2019
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/e_kaynaklar_kutuphane_hukumetler.html Erişim: 26. 10. 2019
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf Erişim: 26. 10. 2019
