30. Hükümet – I. Demirel Hükümeti – Bakanlar Kurulu Listesi
“30. Hükümet, 27 Ekim 1965 tarihinde Süleyman Demirel tarafından kuruldu. 30. Hükümet aynı zamanda I. Demirel Hükümeti olarak da bilinmektedir.”
10 Ekim 1965 tarihinde yapılan genel seçimlerde Adalet Partisi (AP) % 52,9 oy aldı. Tek başına hükümeti kurma çoğunluğunu elde etti. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, hükümeti kurma görevini Isparta Milletvekili Süleyman Demirel’e verdi. Süleyman Demirel, 27 Ekim 1965 tarihinde ilk hükümetini kurdu. Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Başbakanı oldu.
30. Hükümet Güvenoyu Aldı
Süleyman Demirel tarafından kurulan 30. Hükümet Programı, 3 Kasım 1965 tarihinde Genel Kurul’da okundu. 11 Kasım 1965 tarihinde yapılan oylamaya 484 milletvekili katıldı. 30. Hükümet, 252 kabul, 192 ret ve 40 çekimser oy ile Meclis Genel Kurulu’ndan güvenoyu aldı.
30. Hükümet Bakanlar Kurulu (27 Ekim 1965 – 3 Kasım 1969)
| Görevi | Adı Soyadı | Milletvekili/ Senatör İl |
|---|---|---|
| Başbakan | Süleyman Demirel | Isparta |
| Devlet Bakanı | Nevzat Cihat Bilgehan | Balıkesir |
| Devlet Bakanı (27 Ekim 1965-3 Nisan 1967) | Refet Sezgin | Çanakkale |
| Devlet Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Süleyman Hüsamettin Atabeyli | Erzincan |
| Devlet Bakanı | Mehmet Kamil Ocak | Gaziantep |
| Devlet Bakanı (27 Ekim 1965-3 Nisan 1967) | Ali Fuat Alişan | Samsun |
| Devlet Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Sadık Tekin Müftüoğlu | Zonguldak |
| Devlet Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Seyfi Öztürk | Eskişehir |
| Adalet Bakanı | Hasan Hamdi Dinçer | Konya |
| Adalet Bakanı (1 Ağustos 1969-3 Kasım 1969) | Hidayet Aydıner (C.Sen.Üyesi) | Bağımsız |
| Milli Savunma Bakanı | Ahmet Topaloğlu | Adana |
| İçişleri Bakanı | Mehmet Faruk Sükan | Konya |
| İçişleri Bakanı (1 Ağustos 1969-3 Kasım 1969) | Salih Ragıp Üner (C.Sen.Üyesi) | Bağımsız |
| Dışişleri Bakanı | İhsan Sabri Çağlayangil (C.S.Ü.) | Bursa |
| Maliye Bakanı (27 Ekim 1965-2 Kasım 1966) | Mehmet İhsan Gürsan | İzmir |
| Maliye Bakanı (14 Kasım 1966-3 Kasım 1969) | Nevzat Cihat Bilgehan | Balıkesir |
| Milli Eğitim Bakanı | Orhan Dengiz | Uşak |
| Milli Eğitim Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Mehmet İlhami Ertem | Edirne |
| Bayındırlık Bakanı | İbrahim Etem Erdinç (C.S.Ü.) | Kütahya |
| Bayındırlık Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Orhan Alp | Ankara |
| Ticaret Bakanı | Mustafa Macit Zeren (C.Sen.Ü.) | Amasya |
| Ticaret Bakanı (2 Kasım 1966-3 Nisan 1967) | Sadık Tekin Müftüoğlu | Zonguldak |
| Ticaret Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Ahmet Refik Türkel | Bursa |
| Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı | Osman Edip Somunoğlu (C.S.Ü.) | Erzurum |
| Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Vedat Ali Özkan | Kayseri |
| Gümrük ve Tekel Bakanı | İbrahim Tekin | Adana |
| Gümrük ve Tekel Bakanı (10 Aralık 1968-3 Kasım 1969) | Nahit Menteşe | Aydın |
| Tarım Bakanı | Bahri Dağdaş | Konya |
| Tarım Bakanı (12 Ağustos 1969-3 Kasım 1969) | Ali Mesut Erez | Kütahya |
| Ulaştırma Bakanı | Seyfi Öztürk | Eskişehir |
| Ulaştırma Bakanı (3 Nisan 1967-1 Ağustos 1969) | Mehmet Saadettin Bilgiç | İstanbul |
| Ulaştırma Bakanı (1 Ağustos 1969-3 Kasım 1969) | Mehmet İzmen (C. Sen. Üyesi) | Giresun |
| Çalışma Bakanı (27 Ekim 1965-6 Aralık 1968) | Ali Naili Erdem | İzmir |
| Çalışma Bakanı (16 Aralık 1968-3 Kasım 1969) | Hayrettin Turgut Toker | Ankara |
| Sanayi Bakanı | Mehmet Turgut | Bursa |
| Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı | İbrahim Deriner | TBMM Dışından |
| Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı (3 Nisan 1967-3 Kasım 1969) | Refet Sezgin | Çanakkale |
| Turizm ve Tanıtma Bakanı | Nihad Kürşad | İzmir |
| İmar ve İskân Bakanı | Haldun Menteşeoğlu (C.Sen.Ü.) | Muğla |
| Köyişleri Bakanı | Sabit Osman Avcı | Artvin |
| Köyişleri Bakanı (3 Nisan 1967-16 Aralık 1968) | Hayrettin Turgut Toker | Ankara |
| Köyişleri Bakanı (16 Aralık 1968-3 Kasım 1969) | Mehmet Selahattin Kılıç | Samsun |
| Orman Bakanı (11 Ağustos 1969-3 Kasım 1969) | Sabit Osman Avcı | Artvin |
30. Hükümet’te ilk kabine değişikliği 2 Kasım 1966 tarihinde yapıldı. Mustafa Macit Zeren’in yerine Sadık Tekin Müftüoğlu Ticaret Bakanı oldu. 14 Kasım 1966 tarihinde Mehmet İhsan Gürsan’dan boşalan Maliye Bakanlığı’na Nevzat Cihat Bilgehan atandı.
30. Hükümet’te kabinede en fazla değişim 3 Nisan 1967 tarihinde yapıldı. Süleyman Hüsamettin Atabeyli, Seyfi Öztürk, Sadık Tekin Müftüoğlu Devlet Bakanı olarak atandı. Orhan Dengiz’in yerine Mehmet İlhami Ertem Milli Eğitim Bakanı, İbrahim Etem Erdinç’in yerine Orhan Alp Bayındırlık Bakanı, Osman Edip Somunoğlu’nun yerine Vedat Ali Özkan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı, Sadık Tekin Müftüoğlu’nun yerine Ahmet Refik Türkel Ticaret Bakanı, Seyfi Öztürk’ün yerine Mehmet Saadettin Bilgiç Ulaştırma Bakanı, İbrahim Deriner’in yerine Refet Sezgin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Sabit Osman Avcı’nın yerine ise Hayrettin Turgut Toker Köyişleri Bakanı oldu.
10 Aralık 1968 tarihinde İbrahim Tekin’in yerine Nahit Menteşe Gümrük ve Tekel Bakanı, 16 Aralık 1968 tarihinde Hayrettin Turgut Toker’in yerine Mehmet Selahattin Kılıç Köyişleri Bakanı, Ali Nail Erdem’in yerine ise Hayrettin Turgut Toker Çalışma Bakanı olarak atandı.
1 Ağustos 1969 tarihinde Hasan Dinçer’in yerine Hidayet Aydıner Adalet Bakanı, Mehmet Faruk Sükan’ın yerine Salih Ragıp Üner İçişleri Bakanı, Mehmet Saadettin Bilgiç’in yerine ise Mehmet İzmen Ulaştırma Bakanı oldu.
11 Ağustos 1969 tarihinde Sabit Osman Avcı Orman Bakanlığı’na atandı. 12 Ağustos 1969 tarihinde yapılan değişiklikte ise Bahri Dağdaş’ın yerine Ali Mesut Erez Tarım Bakanı oldu.
30. Hükümet, 12 Ekim 1969 tarihinde yapılan genel seçimler nedeni ile 3 Kasım 1969 tarihinde sona erdi. 30. Hükümet, ülkeyi 1468 gün yönetti.
Kaynakça
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf Erişim 28. 10. 2019
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_3.pdf Erişim 28. 10. 2019
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/e_kaynaklar_kutuphane_hukumetler.html Erişim 28. 10. 2019
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf Erişim 28. 10. 2019
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/genel_secim.html Erişim 28. 10. 2019
https://secim.haberler.com/1965/ Erişim 28. 10. 2019
https://www.yenisafak.com/secim-1965 Erişim 28. 10. 2019
