Ahmet Tevfik İleri Kimdir?
Ahmet Tevfik İleri, bakan, milletvekili, siyasetçi, devlet adamı, mühendis.
1912 yılında Rize Hemşin’de doğdu.
Eğitim Hayatı
Ahmet Tevfik İleri, İstanbul Teknik Üniversitesi Yüksek Mühendislik Okulu’nu bitirdi.
Çalışma Hayatı
Erzurum Nâfıa Mühendisi, Erzurum Şoseler 4. Sınıf Mühendisi, Çanakkale Şose ve Köprüler Mühendisi, Çanakkale Nâfıa Müdürlüğü Yüksek Mühendisi, Samsun Nâfıa Şose ve Köprüler Yüksek Mühendisi, Samsun ve Çevresi Yolları Bölge Müdürü, 2. Genel Müfettişlik Bayındırlık Müşaviri, Samsun Yollar 7. Bölge Müdürü olarak görevlerde bulundu.
Siyasi Hayatı
Millî Türk Talebe Birliği Başkanlığı yaptı. 14 Mayıs 1950 (9. Dönem), 2 Mayıs 1954 (10. Dönem) ve 27 Ekim 1957 (11. Dönem) tarihlerinde yapılan genel seçimlerde Demokrat Parti (DP) Samsun Milletvekili seçildi. 9. ve 10. Dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanvekili olarak görev yaptı.
Bakanlık Görevleri
Adnan Menderes’in 22 Mayıs 1950 tarihinde kurmuş olduğu 19. Hükümet’te (I. Menderes Hükümeti) Ulaştırma Bakanı olarak atandı. 19. Hükümet’te 11 Ağustos 1950 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Milli Eğitim Bakanı oldu. Adnan Menderes’in 9 Mart 1951 tarihinde kurmuş olduğu 20. Hükümet’te (II. Menderes Hükümeti) Millî Eğitim Bakanlığı görevi devam ettirildi.
Adnan Menderes’in kurmuş olduğu 22. Hükümet’te (IV. Menderes Hükümeti) 12 Nisan 1957 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde yeniden Millî Eğitim Bakanlığı’na atandı. Adnan Menderes’in 25 Kasım 1957 tarihinde kurmuş olduğu 23. Hükümet’te (V. Menderes Hükümeti) Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı oldu. 23. Hükümet’te 19 Ocak 1958 tarihinde yapılan kabine değişikliğinde Bayındırlık (Nafia) Bakanı olarak atandı. 27 Mayıs 1960 darbesinde tutuklandı. Yassıada’da yargılandı. Müebbet hapse mahkûm edildi.
Milli Eğitim Bakanlığı Dönemi İcraatları
- Din dersinin ilkokul müfredatına alınmasını sağladı.
- İmam – hatip okullarının yeniden açtı.
- Köy enstitülerini, öğretmen okullarıyla birleştirdi.
- Türk Sanat Tarihi Enstitüsü’nün kurdu.
- Türk kültür eserlerinin yayımını başlattı.
- Yüksek İslâm Enstitüsü’nü kurdu.
- İnönü Ansiklopedisi’ni Türk Ansiklopedisi adıyla yeni bir yayın kurulu oluşturarak devam ettirdi.
Eşi ve Çocukları
Evli ve dört çocuk babasıydı.
Ölümü
Cezaevinde rahatsızlandı. Ankara Hastanesi’ne kaldırıldı. 31 Aralık 1961 tarihinde kanser hastalığı sonucu vefat etti.
Kaynakça
https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Yeni%20klas%C3%B6r/Cilt2.pdf Erişim: 03.01.2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_2.pdf Erişim: 03.01.2020
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf Erişim: 03.01.2020
http://www.meb.gov.tr/meb/ Erişim: 03.01.2020
https://islamansiklopedisi.org.tr/ileri-tevfik Erişim: 03.01.2020
http://www.adfed.org.tr/kose-yazilari/eylul-1961-yassiada-kararlari Erişim: 03.01.2020