Bahaeddin Veled Kimdir? Eşi, Mezarı, Türbesi, Eserleri, Hayatı
Bahaeddin Veled, mutasavvıf, âlim.
1148 ile 1151 yıları arasında, günümüzde Afganistan sınırları içerisinde yer alan Horasan’ın Belh şehrinde doğmuştur. Asıl adı, Muhammed Bahaeddin’dir. Babası Hüseyin El-Hatibî’dir. İki veya üç yaşında babasını kaybetmiştir. Annesinin Harizmşahlar Hanedanı’na mensup olduğu düşünülmektedir. Bazı kaynaklar annesinin Horasan Padişahı Alâüddevle Alâeddin Muhammed b. Hârizmşah’ın kızı olduğunu rivayet etmiş olmasına rağmen konunun uzmanları bunun kronolojik olarak mümkün olmadığını dile getirmektedir.
Bahaeddin Veled, “Sultânü’I-Ulemâ” (Bilginlerin Sultanı) unvanı ile anılmaktadır. Bu unvanın, kendisine rüyasında Peygamberimiz tarafından verildiği rivayet edilmektedir. Bahaeddin Veled, Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin babasıdır.
Eğitimi ve Hayatı
Kaynaklar iyi bir tahsil hayatının olduğunu belirtmektedir. Dini ilimler, hikmet ve tasavvuf alanında kendisini yetiştirmiştir. Necmeddin-i Kübra’dan tasavvuf eğitimi almış ve müridi olmuştur. Geçimini beytülmalden aldığı ücretle sağlamış, asla vakıf malına el sürmemiştir. Kaynaklara göre Bahaeddin Veled, akli ilimlere özellikle felsefeye karşı olmuş dönemin ünlü fıkıhçılarından olan Fahreddin er-Râzî ile şiddetli tartışmalara girmiştir.
Bahaeddin Veled, 1212 veya 1213 yılında siyasi olaylar ve Moğol istilası nedeniyle Belh’ten ayrılmıştır. 1222 yılında Karaman’a gelmiş, 1228 yılında Alâeddin Keykubâd’ın daveti üzerine Konya’ya yerleşmiştir. 1231 yılında Bahaeddin Veled’in vefat ile müritleri 24 yaşında olan Mevlana’nın etrafında toplanmıştır. Babasının müridi ve halifelerinden olan Seyyid Burhaneddin-i Tirmizi’nin Konya’ya gelmesi ile görevini ona devretmiştir.
Eşi ve Çocukları
Belh Emiri Rükneddin’in kızı Mümine Hatun ile evlenmiştir. Fatma, Alâeddin Muhammed ve Mevlana Celaleddin adında çocuklarının dünyaya geldiği bilinmektedir.
Ölümü
1231 yılında vefat etmiştir. Günümüzde, mezarının olduğu yer Mevlana Müzesi olarak geçmektedir. Önceden, Mevlâna Dergâhı olarak isimlendirilen yer Selçuklu Sarayı’nın Gül Bahçesi iken Sultan Alâeddin Keykubad tarafından Bahaeddin Veled’e hediye edilmiştir.
Eserleri
- Ma’arif
Kaynakça
https://islamansiklopedisi.org.tr/bahaeddin-veled Erişim: 16. 05. 2021
https://islamansiklopedisi.org.tr/maarif–bahaeddin-veled Erişim: 16. 05. 2021
https://islamansiklopedisi.org.tr/mevlana-celaleddin-i-rumi Erişim: 07. 05. 2021
https://www.konya.bel.tr/sayfadetay.php?sayfaID=123 Erişim: 07. 05. 2021
http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mevlana-celaleddini-rumi-muhammed Erişim: 07. 05. 2021
https://acikerisim.sakarya.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12619/90164/T08447.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 16. 05. 2021
https://www.islamveihsan.com/ Erişim: 16.05.2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/537153 Erişim: 16. 05. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/693107 Erişim: 16. 05. 2021
http://www.mkm.gov.tr/sayfadetay.php?mID=92&ustID=83 Erişim: 16. 05. 2021
https://www.mehmethusrevoglu.com/upload/dosya/maarif.pdf Erişim: 16. 05. 2021
https://dosyalar.semazen.net/MAARIF-I_SULTAN_VELED.pdf Erişim: 16. 05. 2021
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/731/9291.pdf Erişim: 16. 05. 2021
http://www.evliyalarimiz.com/ Erişim: 16. 05. 2021