Ekonomi Bakanlığı Tarihçesi – Bakanlar Listesi
Ekonomi Bakanlığı Tarihçesi: Bakanlığa ilk atama 1923 yılında yapılmıştır. Geçmişten günümüze Ekonomi Bakanları listesi ve biyografi bağlantıları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı dönemden Cumhuriyetin ilanına kadar geçen sürede yürütme görevini İcra Vekilleri Heyeti (Meclis Hükümeti) yürütmüştür. Büyük Millet Meclisi’nde 2 Mayıs 1920 tarihinde İcra Vekilleri Heyeti’nin oluşumu ve vekillerin nasıl seçileceğini belirleyen dört maddeden oluşan “İcra Vekilleri Suret-i İntıhabına Dair Kanun” kabul edilmiştir. İcra Vekilleri Heyeti, on bir vekâletten oluşturulmuştur. Bunlardan biri de Umur-ı İktisadiye Vekâleti’dir. 3 Mayıs 1920 tarihinde Büyük Millet Meclisi’nde yapılan oylamada, I. İcra Vekilleri Heyeti Umur-ı İktisadiye Vekilliği’ne Yusuf Kemal (Tengirşek) Bey seçilmiştir.
İcra Vekilleri Heyeti İktisat Vekilleri
| Bakanlığın Adı | Bakanlar | Doğum Yeri | Okulu | Görev Süresi |
|---|---|---|---|---|
| Umur-ı İktisadiye Vekâleti | Yusuf Kemal (Tengirşek) Bey | Boyabat | İstanbul Mektebi Hukuk | 03.05.1920-24.01.1921 |
| İktisat Vekâleti | Yusuf Kemal (Tengirşek) Bey | Boyabat | İstanbul Mektebi Hukuk | 24.01.1921-30.01.1921 |
| İktisat Vekâleti | Mahmut Celal (Bayar) Bey | Bursa | Bursa’da İpek Meslek Yüksek Okulu | 27.02.1921-14.01.1922 |
| İktisat Vekâleti | Mehmet Sırrı (Day) Bey | Çeşme | Mülkiye Mektebi | 19.01.1922-27.04.1922 |
| İktisat Vekâleti | Hasan Hüsnü (Saka) Bey | Trabzon | Mülkiye Mektebi | 11.05.1922-09.07.1922 |
| İktisat Vekâleti | Mahmut Esat (Bozkurt) Bey | Kuşadası | İstanbul Hukuk Mektebi | 12.07.1922-24.09.1923 |
| İktisat Vekâleti | Hasan Hüsnü (Saka) Bey | Trabzon | Mülkiye Mektebi | 24.09.1923-27.10.1923 |
Cumhuriyetin ilanı ile beraber meclis hükümetleri dönemi sona ermiştir. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, hükümeti kurma görevini Malatya Milletvekili Mustafa İsmet İnönü’ye vermiştir. Mustafa İsmet İnönü, 30 Ekim 1923 tarihinde ilk Cumhuriyet Hükümeti’ni kurmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk İktisat (Ekonomi) Vekilliği’ne Hasan Hüsnü Saka atanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze kadar Ekonomi Bakanlığı’nın adı bir kaç kere değişikliğe uğramış veya farklı bakanlıklarla birleştirilmiştir. Bazı yıllarda ise Ekonomi Bakanlığı’na doğrudan yer verilmemiştir. Bakanlığın görev alanına giren faaliyetler diğer bakanlıkların uhdesinde yürütülmüştür. Ekonomi Bakanlığı;
1923-1942 yılları arasında “İktisat Vekâleti”
1942-1946 yılları arasında “İktisat Bakanlığı”
1946-1949 yılları arasında “Ekonomi Bakanlığı”
1949-1954 yılları arasında “Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı”
1954-1957 yılları arasında “İktisat ve Ticaret Vekâleti”
1971 yılında “Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı”
1983-2011 yılları arasında “Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı”
2011-2018 yılları arasında “Ekonomi Bakanlığı”
2018 yılından günümüze kadar ise “Ticaret Bakanlığı” olarak adlandırılmıştır.
Ekonomi Bakanları Listesi
| Bakanlığın Adı | Bakanlar | Doğum Yeri | Okulu | Parti | Hükümet | Görev Süresi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| İktisat Vekâleti | Hasan Hüsnü Saka | Trabzon | Mülkiye Mektebi | CHP | I. İnönü | 30.10.1923-06.03.1924 |
| İktisat Vekâleti | Mustafa Rahmi Köken | Bergama | İstanbul Hukuk Mektebi | CHP | IV. İnönü | 21.01.1928-29.05.1929 |
| İktisat Vekâleti | Mehmet Şakir Kesebir | Makedonya | Mülkiye Mektebi | CHP | IV. İnönü | 29.05.1929-27.09.1930 |
| İktisat Vekâleti | Mustafa Şeref Özkan | Burdur | İstanbul Dârü'l-Fünun Hukuk Mektebi | CHP | V. İnönü | 27.09.1930-04.05.1931 |
| İktisat Vekâleti | Mustafa Şeref Özkan | Burdur | İstanbul Dârü'l-Fünun Hukuk Mektebi | CHP | VI. İnönü | 04.05.1931-08.09.1932 |
| İktisat Vekâleti | Mahmut Celal Bayar | Bursa | Bursa’da İpek Meslek Yüksek Okulu | CHP | VI. İnönü | 10.11.1932-01.03.1935 |
| İktisat Vekâleti | Mahmut Celal Bayar | Bursa | Bursa’da İpek Meslek Yüksek Okulu | CHP | VII. İnönü | 01.03.1935-01.11.1937 |
| İktisat Vekâleti | Mehmet Şakir Kesebir | Makedonya | Mülkiye Mektebi | CHP | I. Bayar | 01.11.1937-11.11.1938 |
| İktisat Vekâleti | Mehmet Şakir Kesebir | Makedonya | Mülkiye Mektebi | CHP | II. Bayar | 11.11.1938-28.12.1938 |
| İktisat Vekâleti | Hüseyin Hüsnü Çakır | Hopa | Mülkiye Mektebi | CHP | II. Bayar | 28.12.1938-25.01.1939 |
| İktisat Vekâleti | Hüseyin Hüsnü Çakır | Hopa | Mülkiye Mektebi | CHP | I. Saydam | 25.01.1939-03.04.1939 |
| İktisat Vekâleti | Hüseyin Hüsnü Çakır | Hopa | Mülkiye Mektebi | CHP | II. Saydam | 03.04.1939-31.07.1941 |
| İktisat Vekâleti | Mehmet Sırrı Day | Çeşme | Mülkiye Mektebi | CHP | II. Saydam | 31.07.1941-09.07.1942 |
| İktisat Bakanlığı | Mehmet Sırrı Day | Çeşme | Mülkiye Mektebi | CHP | I. Saraçoğlu | 09.07.1942-09.03.1943 |
| İktisat Bakanlığı | Fuat Sirmen | İstanbul | İstanbul Dârü’l-Fünûn Hukuk Fakültesi | CHP | II. Saraçoğlu | 09.03.1943-07.08.1946 |
| Ekonomi Bakanlığı | Tahsin Bekir Balta | Rize | İstanbul Dârü’l-Fünûn Hukuk Fakültesi | CHP | Peker | 07.08.1946-05.09.1947 |
| Ekonomi Bakanlığı | Abdulkadir Cavit Ekin | Diyarbakır | Mülkiye Mektebi | CHP | Peker | 05.09.1947-10.09.1947 |
| Ekonomi Bakanlığı | Abdulkadir Cavit Ekin | Diyarbakır | Mülkiye Mektebi | CHP | I. Saka | 10.09.1947-10.06.1948 |
| Ekonomi Bakanlığı | Abdulkadir Cavit Ekin | Diyarbakır | Mülkiye Mektebi | CHP | II. Saka | 10.06.1948-16.01.1949 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Cemil Said Barlas | İstanbul | İstanbul Hukuk Fakültesi | CHP | Günaltay | 16.01.1949-07.06.1949 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Vedat Dicleli | Diyarbakır | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi | CHP | Günaltay | 07.06.1949-22.05.1950 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Zühtü Hilmi Velibeşe | İzmir | Selanik Hukuk Okulu | DP | I. Menderes | 22.05.1950-09.03.1951 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Mehmet Muhlis Ete | İstanbul | Leipzig ve Berlin Ü. Yüksek Ticaret Okulu | DP | II. Menderes | 09.03.1951-01.11.1952 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Ali Enver Güreli | Burhaniye | Siyasal Bilgiler Okulu | DP | II. Menderes | 01.11.1952-27.05.1953 |
| Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı | Fethi Çelikbaş | Burdur | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi | DP | II. Menderes | 28.05.1953-17.05.1954 |
| İktisat ve Ticaret Vekâleti | İbrahim Sıtkı Yırcalı | Balıkesir | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi | DP | III. Menderes | 17.05.1954-09.12.1955 |
| İktisat ve Ticaret Vekâleti | Fahrettin Ulaş | İstanbul | Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu | DP | IV. Menderes | 09.12.1955-13.04.1956 |
| İktisat ve Ticaret Vekâleti | Zeyyat Mandalinci | Bodrum | Paris Siyasal Bilgiler Fakültesi | DP | IV. Menderes | 07.05.1956-30.11.1956 |
| İktisat ve Ticaret Vekâleti | Abdullah Aker | Kosova | İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu | DP | IV. Menderes | 30.11.1956-25.11.1957 |
| Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı | İsmail Hamit Özer Derbil | Ankara | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi | C. Sen. Üyesi | I. Erim | 26.03.1971-11.12.1971 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | İsmet Kaya Erdem | Safranbolu | İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi | ANAP | I. Özal | 13.12.1983-21.12.1987 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | İsmet Kaya Erdem | Safranbolu | İstanbul İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi | ANAP | II. Özal | 21.12.1987-05.01.1989 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Güneş Taner | İstanbul | İstanbul Yıldız Ü. Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü | ANAP | II. Özal | 30.03.1989-09.11.1989 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Güneş Taner | İstanbul | İstanbul Yıldız Ü. Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü | ANAP | Akbulut | 09.11.1989-23.06.1991 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Ekrem Pakdemirli | İzmir | Orta Doğu Teknik Ü. Makine Mühendisliği Bölümü | ANAP | I. Yılmaz | 23.06.1991-20.11.1991 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Tansu Çiller | İstanbul | Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü | DYP | VII. Demirel | 20.11.1991-09.06.1993 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Abdullah Aykon Doğan | Isparta | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü | DYP | I. Çiller | 07.02.1994-05.10.1995 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Abdullah Aykon Doğan | Isparta | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü | DYP | II. Çiller | 05.10.1995-30.10.1995 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Abdullah Aykon Doğan | Isparta | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü | DYP | III. Çiller | 30.10.1995-06.03.1996 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Hasan Ufuk Söylemez | İstanbul | Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Yüksekokulu Ekonomik ve Mali İşletmecilik Bölümü | DYP | II. Yılmaz | 06.03.1996-28.06.1996 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Hasan Ufuk Söylemez | İstanbul | Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Yüksekokulu Ekonomik ve Mali İşletmecilik Bölümü | DYP | Erbakan | 28.06.1996-30.06.1997 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Güneş Taner | İstanbul | İstanbul Yıldız Ü. Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü | ANAP | III. Yılmaz | 30.06.1997-11.01.1999 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Hikmet Uluğbay | Isparta | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü | DSP | IV. Ecevit | 11.01.1999-28.05.1999 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Hikmet Uluğbay | Isparta | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü | DSP | V. Ecevit | 28.05.1999-22.07.1999 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Recep Önal | Bursa | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü | DSP | V. Ecevit | 22.07.1999-02.03.2001 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Kemal Derviş | İstanbul | Londra Ekonomi Okulu | DSP | V. Ecevit | 02.03.2001-10.08.2002 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Masum Türker | Mardin | İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi | DSP | V. Ecevit | 10.08.2002-18.11.2002 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Ali Babacan | Ankara | Ortadoğu Teknik Ü.Endüstri Mühendisliği Bölümü | AK Parti | Gül | 18.11.2002-14.03.2003 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Ali Babacan | Ankara | Ortadoğu Teknik Ü.Endüstri Mühendisliği Bölümü | AK Parti | I. Erdoğan | 14.03.2003-29.08.2007 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Mehmet Şimşek | Batman | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü | AK Parti | II. Erdoğan | 29.08.2007-02.05.2009 |
| Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı | Ali Babacan | Ankara | Ortadoğu Teknik Ü.Endüstri Mühendisliği Bölümü | AK Parti | II. Erdoğan | 02.05.2009-06.07.2011 |
| Ekonomi Bakanlığı | Mehmet Zafer Çağlayan | Muş | Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Böl. | AK Parti | III. Erdoğan | 06.07.2011- 25.12.2013 |
| Ekonomi Bakanlığı | Nihat Zeybekçi | Denizli | Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü | AK Parti | III. Erdoğan | 25.12.2013- 29.08.2014 |
| Ekonomi Bakanlığı | Nihat Zeybekçi | Denizli | Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü | AK Parti | I. Davutoğlu | 29.08.2014- 28.08.2015 |
| Ekonomi Bakanlığı | Nihat Zeybekçi | Denizli | Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü | AK Parti | II. Davutoğlu | 28.08.2015- 24.11.2015 |
| Ekonomi Bakanlığı | Mustafa Elitaş | Kayseri | Ankara Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat ve Maliye Bölümü | AK Parti | III. Davutoğlu | 24.11.2015 24.05.2016 |
| Ekonomi Bakanlığı | Nihat Zeybekçi | Denizli | Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü | AK Parti | Yıldırım | 24.05.2016- 09.07.2018 |
| Ticaret Bakanlığı | Ruhsar Pekcan | Manisa | İstanbul Teknik Ü. Elektrik Fakültesi | --- | Erdoğan C. Kabinesi | 09.07.2018 21.04.2021 |
| Ticaret Bakanlığı | Mehmet Muş | Trabzon | Doğu Akdeniz Ü. İşletme ve Ekonomi Fakültesi İşletme Bölümü | AK Parti | Erdoğan C. Kabinesi | 21.04.2021- --- |
Kaynakça
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_1.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_2.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_3.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_4.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_5.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_6.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_7.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_8.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_9.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_10.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://ticaret.gov.tr/kurumsal/tarihce Erişim: 01. 12. 2020
https://www.ticaret.gov.tr/kurumsal/hakkimizda/tarihce Erişim: 27. 01. 2021
https://www.aa.com.tr/tr/politika/pekcan-gorevi-tufenkciden-devraldi/1200256 Erişim: 27. 01. 2021
