Gevheri Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirleri, Kaçıncı Yüzyıl
Gevheri, halk ozanı.
XVII. yüzyılın ilk yarısında doğmuştur. Hangi tarihte ve nerede doğduğu tam olarak bilinmemektedir. Asıl adının Mustafa, Mehmed veya Ali olduğuna yönelik farklı görüşler söz konusudur. Kaynaklar doğum yerinin Kırım veya İstanbul olabileceğini belirtmektedir. Bazı kaynaklar ise Amasya’nın Gümüş Kasabası’nda olduğunu ileri sürmektedir.
Eğitimi, Hayatı ve Edebi Kişiliği
İyi bir medrese eğitimi aldığı ve daha çok İstanbul’da yaşadığı tahmin edilmektedir. Şiirleri incelendiğinde Şam, Bağdat, Arabistan ve Rumeli’de yaşamış olabileceği düşünülmektedir.
Sosyal içerikli konulara fazla yer vermemiştir. Şiirlerinde aşk, sevgili, ayrılık, kader vb. temalara yer vermiştir. Aruz vezniyle de hece vezniyle de şiirleri bulunmaktadır. Hece vezniyle yazmış olduğu şiirlerde başarılıdır. Koşma ve türküleriyle ün kazanmıştır.
Ölümü
Gevheri’nin ölüm tarihi ve yeri konusunda da yeterli bilgi bulunmamaktadır. Kaynaklar 1715 yılından sonra öldüğünü belirtmektedir.
Şiirleri/ Türküleri
- Ala Gözlü Nazlı Dilber
- Ariftir Efendim Hûbların Şahı
- Başına Bir Hal Gelirse Dağlara Gel Dağlara
- Bir Garip Kuş idim Bakın Halime
- Bir Gün Başım Alur Çıkar Giderim
- Bugün Ben Bir Bağa Girdim
- Bülbül Ne Yatarsın Yaz Bahar Oldu
- Dost Bağının Meyveleri Erişti
- Ey Benim Nazlı Cananı
- Kalkın Ey Erenler Durun Aya
- Sözün Bilmez Bazı Cahil Elinden
- Yaktı Beni Aşk Oduna O Yanmaz
Kaynakça
https://acikerisim.erbakan.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12452/4302/583898.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 05. 05. 2021
https://islamansiklopedisi.org.tr/gevheri Erişim: 05. 05. 2021
http://teis.yesevi.edu.tr/%20madde-detay/gevheri Erişim: 05. 05. 2021
https://acikerisim.nevsehir.edu.tr/bitstream/handle/20.500.11787/828/BES%C4%B0ME%20BESTE%20KE%C3%87EC%C4%B0%20%20542342.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 05. 05. 2021
http://acikerisim.artuklu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12514/256/1%20-%20Eski%20T%C3%BCrk%20Edebiyat%C4%B1.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 05. 05. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/373020 Erişim: 05. 05. 2021
https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/SARAIVANOVA-Irina-Bar%c4%b1%c5%9f%c4%b1n-G%c3%bczel-Y%c3%bcz%c3%bc-A%c5%9fk-Bir-19.-Y%c3%bczy%c4%b1l-Elyazma-Mecmuas%c4%b1nda-Gevher%c3%8e%e2%80%99nin-Bilinmeyen-%c5%9eiirleri-%c3%9czerine-D%c3%bc%c5%9f%c3%bcnceler.pdf Erişim: 05. 05. 2021
http://isamveri.org/pdfdkm/07/DKM070191.pdf Erişim: 05. 05. 2021