Halil İnalcık Kimdir? Edebi Kişiliği, Kitapları, Eserleri

Halil İnalcık, tarihçi, yazar, öğretim üyesi.

26 Mayıs 1916 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası Seyit Osman Nuri Bey, annesi ise Ayşe Bahriye Hanım’dır.

Eğitim Hayatı

İlköğrenimine Ankara’da Gazi Mektebi’nde başlamıştır. Ortaokul için Sivas Muallim Mektebi’ne kayıt yaptırmıştır. Ankara’da Gazi Muallim Mektebi’nde tamamlamıştır. 15 Eylül 1935 tarihinde Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’ni bitirmiştir. 1940 yılında Ankara Üniversitesi Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (DTCF) Tarih Bölümü’nden mezun olmuştur. İngilizce, Fransızca, Almanca, Arapça, Farsça ve İtalyanca öğrenmiştir.

Çalışma Hayatı

30 Nisan 1940 tarihinde Ankara Üniversitesi DTCF’sinde “Yeni Çağ Kürsüsü”ne ilmi yardımcı olarak tayin edilmiştir. 1942 yılında “Tanzimat ve Bulgar Meselesi” teziyle doktorasını tamamlamıştır. 28 Nisan 1942 tarihinde Ankara Üniversitesi DTCF’sinde “Yeni Çağ Kürsüsü” asistanı olmuştur.

15 Aralık 1943 tarihinde ise Viyana’dan “Büyük Ricat’e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı” teziyle Doçent olarak atanmıştır. 1947 yılında Türk Tarih Kurumu Üyeliği’ne seçilmiştir. 2 Haziran 1952 tarihinde “Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği” teziyle Profesör olmuştur. Yurtiçinde ve dışında çok sayıda önemli üniversitede görevde bulunmuştur. 1972 yılında Ankara Üniversitesi DTCF’sinden, 1986 yılında ise Chicago Üniversitesi’nden emekliye ayrılmıştır.

Eşi ve Çocukları

1945 yılında Ankara Üniversitesi DTCF Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü asistanı Şevkiye Işıl Hanım (Doç. Dr.) ile evlenmiştir. 1948 yılında kızı Günhan dünyaya gelmiştir.

Ölümü

25 Temmuz 2016 tarihinde Ankara’da Güven Hastanesi’nde çoklu organ yetmezliğinden vefat etmiştir. Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Fatih Camii haziresinde toprağa verilmiştir.

Ödülleri

• İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi Ödülü (1986)
• T.C. Dışişleri Bakanlığı, “Yüksek Hizmet Madalya ve Diploması” (1991)
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi, “Bilim Hizmet ve Onur Ödülü” (1992)
• Sedat Simavi Vakfı Ödülü (1993)
• İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Ödülü (1998)
• Balıkesir Üniversitesi, “Şükran Plaketi” (1999)
• Türk Kültürüne Hizmet Vakfı “Şükran Plaketi” (1999)
• T. C. Kültür Bakanlığı, “Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” (2002)
• Macaristan Hükümeti, “Liyakat Nişanı” (2002)
• İslam Konferansı Teşkilatı “Şükran Plaketi” (2002)
• Türkiye Yazarları Birliği “Şükran Plaketi” (2003)
• Bursa Büyükşehir Belediyesi – Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı, “Bursa Ulusal Kültür Yaşamına Katkı Ödülü” (2004)
• Milli Savunma Bakanlığı “Şükran Plaketi” (2004)
• Ankara Üniversitesi Mülkiyeliler Birliği “Şükran Plaketi” (2005)
• Cumhurbaşkanlığı, “Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” (2005)
• ICANAS, “Onur Ödülü” (2007)
• TBMM, “Onur Ödülü” (2008)
• TÜRKSOY, “Onur Madalyası” (2012)
• Uluslararası Türk Akademisi Ödülü (2016)

Fahri Doktoraları

• Boğaziçi Üniversitesi (1986)
• Atina Üniversitesi (1987)
• Selçuk Üniversitesi (1992)
• Kudüs İbranî Üniversitesi (1993)
• Bükreş Üniversitesi (1993)
• Uludağ Üniversitesi (1995)
• Balıkesir Üniversitesi (1999)
• Sofya Üniversitesi (2001)
• Manas Üniversitesi (2004)
• Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (2005)
• Koç Üniversitesi (2006)

Eserleri

• Tanzimat ve Bulgar Meselesi (1943)
• Hicri 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak-ı Arvanid (1954)
• Fatih Devri Üzerinde Tetkikler ve Vesikalar (1954)
• Kanûnnâme-i Sultânî ber Mûceb-i Örf-i Osmanî: II. Mehmed ve II. Bayezid Devirlerine Ait Yasaknâme ve Kanûnnâmeler (1956)
• The Ottoman Empire: the Classical Age 1300-1600 (1973)
• Gazavât-ı Sultân Murâd b. Mehemmed Hân İzladi ve Varna Savaşları (1443-1444) Üzerinde Anonim Gazavâtnâme (1978)
• The Ottoman Empire: Conquest, Organization and Economy (1978)
• Tursun Beg, The History of Mehmed the Conqueror (1978)
• Türkiye’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi (1980)
• Osmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi Üzerinde Arşiv Çalışmaları (1993)
• Osmanlı (1999)
• Osmanlı’da Devlet, Hukuk, Adalet (2000)
• Doğu Batı Makaleler (2005)
• Tanzimat – Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu (2006)
• Atatürk ve Demokratik Türkiye (2007)
• Kuruluş Dönemi Osmanlı Sultanları (2010)
• Rönesans Avrupası Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci (2011)
• Osmanlı ve Modern Türkiye (2013)
• Osmanlılar ve Haçlılar (2014)
• Osmanlı Tarihinde İslamiyet ve Devlet (2016)
• Türklük Müslümanlık ve Osmanlı Mirası (2016)

Hayatını Anlatan Eserler

• Tarihçilerin Kutbu “Halil İnalcık” (Emine Çaykara) (2005)

Kaynakça

Çaykara, Emine (2015) Tarihçilerin Kutbu “Halil İnalcık”, Türkiye İş Bankası Yayınları, 12. Basım, İstanbul.
İnalcık, Halil, Seyitdanlıoğlu, Mehmet (2017) Tanzimat – Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye İş Bankası Yayınları, 6. Basım, İstanbul.
İnalcık, Halil (2016) Rönesans Avrupası Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci, Türkiye İş Bankası Yayınları, 8. Basım, İstanbul.
https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2016/09/z_%20yitirdiklerimiz%20Nail%20TAN_EYLUL_2016.pdf Erişim: 27. 03. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/264835 Erişim: 27. 03. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/759897 Erişim: 27. 03. 2021
https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/makale/btd585_06.pdf Erişim: 27. 03. 2021
http://dspace.balikesir.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12462/4520/z%C3%BCbeyde-g%C3%BCne%C5%9F-ya%C4%9Fc%C4%B1.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 27. 03. 2021
https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MECLIS%20BULTENI/2469_2008_0000_0146_0000/0007.pdf Erişim: 27. 03. 2021