Mübadele, İskân ve İmar Vekâleti Tarihçesi – Bakanlar Listesi

Mübadele, İskân ve İmar Vekâleti Tarihçesi: Bakanlığa ilk atama 1923 yılında yapılmıştır. Geçmişten günümüze Mübadele, İskân ve İmar Vekâleti Bakanları listesi ve biyografi bağlantıları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde yaşanan toprak kayıpları kaybedilen topraklarda önemli oranda Türk ve Müslüman nüfusun kalmasına neden olmuştur. 19. ve 20. yüzyılın başlarında kaybedilen topraklarda yaşayan nüfusun ülke topraklarına göç etme isteği veya göçe zorlanması çok sayıda sorunun birlikte yaşanmasına neden olmuştur. Özellikle, Balkan Savaşları sonrasında göçmenlerin yerleştirilmesi meselesi devletin en önemli gündemlerinden biri olmuştur. 

Lozan Konferansı’nın ilk safhasında yapılan görüşmeler, Türk ve Yunan heyetleri arasında 30 Ocak 1923 tarihinde Türk ve Rum Nüfusu Mübadelesine İlişkin Sözleşme ve Protokol ile sonuçlanmıştır. Ankara Hükümeti, mübadele ile gelen göçmenlerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için çeşitli hazırlıklar yapmıştır. 13 Ekim 1923 tarihinde 352 Sayılı Mübadele, İmar ve İskân Vekâleti İhdasına Dair Kanun yürürlüğe girmiştir. Ali Fethi Okyar’ın reisliğinde kurulan V. İcra Vekilleri Heyeti’nde (5. TBMM Hükümeti) 20 Ekim 1923 tarihinde Mübadele, İskân ve İmar Vekilliği’ne Mustafa Necati Bey (Uğural) seçilmiştir. 8 Kasım 1923 tarih ve 368 Sayılı Mübadele, İmar ve İskân Kanunu ile Mübadele, İskân ve İmar Vekâleti’nin yetkileri düzenlenmiştir.

İCRA VEKİLLERİ HEYETİ MÜBADELE, İMAR VE İSKÂN VEKİLLERİ LİSTESİ

Mustafa İsmet İnönü’nün 30 Ekim 1923 tarihinde kurmuş olduğu ilk Cumhuriyet Hükümeti’nde (I. İnönü Hükümeti) Mübadele, İmar ve İskân Vekâleti’ne yeniden Mustafa Necati Uğural seçilmiştir. Mustafa İsmet İnönü’nün 6 Mart 1924 tarihinde kurmuş olduğu II. Hükümet’te (II. İnönü Hükümeti) Mübadele, İmar ve İskân Vekâleti’nde Mahmut Celal Bayar, 7 Temmuz 1924’ten sonra ise Hasan Refet Canıtez görev yapmıştır.

Ali Fethi Okyar’ın kurmuş olduğu III. Hükümet’te (Okyar Hükümeti) Mübadele, İmar ve İskân Vekâleti’ne 22 Kasım 1924 tarihinde Mehmet Recep Peker, 5 Ocak 1925 tarihinde ise Mehmet Cemil Uybadın seçilmiştir. Her iki vekilde aynı zamanda Dahiliye Vekilliği olarak görevde bulunmuştur.

MÜBADELE, İMAR VE İSKÂN VEKİLLERİ LİSTESİ

Kaynakça

https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_1.pdf Erişim: 30. 11. 2020
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/908765 Erişim: 30. 11. 2020
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/203376 Erişim: 16. 12. 2020
https://core.ac.uk/download/pdf/47258626.pdf Erişim: 16. 12. 2020
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/316535 Erişim: 16. 12. 2020
https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/EB375BB4682741108D9D9B9E2B9C8FA7 Erişim: 16. 12. 2020
https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/37312/mod_resource/content/0/M%C3%9CBADELE%C2%92DE%20KIZILAY%20%28H%C4%B0L%C3%82L-%C4%B0%20AHMER%29.pdf Erişim: 16. 12. 2020
http://www.cihanharbi.com/mubadele-imar-ve-iskan-vekaleti-kurulusu-teskilat-yapisi-ve-faaliyetleri-exchange-construction-and-settlement-ministry-establishment-structure-of-the-organisation-and-its-activities-2/ Erişim: 16. 12. 2020