Recaizade Mahmut Ekrem Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri

Recaizade Mahmut Ekrem, şair, yazar, gazeteci.

1 Mart 1847 tarihinde, İstanbul’da Vaniköy’de doğmuştur. Babası, Mehmet Şakir Recai Efendi, annesi ise Rabia Adviye Hanım’dır. Babası, Tanzimat’tan sonra Takvimhane Nazırlığı yapmıştır. Şair, hattat ve vakanüvistir.

Eğitim Hayatı

Babasından Arapça ve Farsça öğrenmiştir. Vaniköy’de sıbyan mektebine gitmiştir. Beyazıt Rüştiyesi’nde ve Mekteb-i İrfan’da öğrenim görmüştür. Harbiye İdadisi’ne girmiştir. İkinci sınıftan ayrılmıştır.

Çalışma Hayatı

1862 yılında, Hariciye Mektubi Kalemi’nde çalışmaya başlamıştır. Maliye Esham Kalemi ve Tahrir-i Emlak Kalemi’nde görevde bulunmuştur. 1872 yılında, Şûra-yı Devlet Üyeliği Muavinliği’ne atanmıştır. 1872 yılında, Şûra-yı Devlet Üyesi olmuştur. Temyiz Mahkemesi Üyeliği ve Tanzimat Dairesi Reisliği görevlerinde bulunmuştur. 1878-1887 yılları arasında, Mekteb-i Sultani ile Mekteb-i Mülkiye’de edebiyat hocası olarak ders vermiştir. 1908 yılında, Evkaf ve Maarif Nazırlığı’na atanmıştır. Meclis-i Ayan Üyeliği’ne seçilmiştir.

Edebi Kişiliği

Recaizâde Mahmut Ekrem, şiir, hikâye, roman, tiyatro, biyografi, eleştiri vb. türde eserler vermiştir. Tanzimat dönemi edebiyatçısıdır. Edebiyat-ı Cedide topluluğunun kurulmasında başlıca rolü oynayan kişidir. Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. Şiirlerinde romantizmin, roman ve hikâyelerinde ise realizmin etkisi görülmektedir. Türk edebiyatının ilk realist romanı olan “Araba Sevdası” kitabının yazarıdır.

Eşi ve Çocukları

1868 yılında, Güzide Hanım ile evlenmiştir. Emced, Nijad ve Ercüment adında üç oğlu olmuştur.

Ölümü

31 Ocak 1914 tarihinde, İstanbul Şişli’de bulunan evinde vefat etmiştir. İstanbul’da Küçüksu Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Şiirleri

• Nağme-i Seher (1871)
• Yâdigâr-ı Şebâb (1873)
• Zemzeme I (1881)
• Zemzeme II (1883)
• Zemzeme III (1884)
• Tefekkür (1886)
• Nefrîn (1892)
• Pejmürde (1894)
• Nijad Ekrem (1910)

Roman ve Hikâyeleri

• Muhsin Bey Yahut Şairliğin Hazin Bir Neticesi (1307)
• Şemsâ (1896)
• Araba Sevdası (1896)

Tiyatroları

• Afife Anjelik (1870)
• Atala yahut Amerika Vahşileri (1873)
• Vuslat yahut Süreksiz Sevinç (1874)
• Çok Bilen Çok Yanılır (1914)

Diğer Eserleri

• Nâçiz (1884)
• Ta‘lîm-i Edebiyyât (1881)
• Takdîr-i Elhân (1886)
• Kudemâdan Birkaç Şair (1305)
• Takrîzât (1896)

Kaynakça

https://islamansiklopedisi.org.tr/recaizade-mahmud-ekrem Erişim: 11. 04. 2021
http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mahmut-ekrem-recaizade Erişim: 11. 04. 2021
http://abakus.inonu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11616/9595/Tez%20Dosyas%C4%B1.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 11. 04. 2021
http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/2251/2217 Erişim: 11. 04. 2021
https://core.ac.uk/download/pdf/38317694.pdf Erişim: 11. 04. 2021
http://www.ege-edebiyat.org/wp/wp-content/uploads/Recaizade-Mahmut-Ekrem.doc Erişim: 11. 04. 2021
https://www.academia.edu/45108607/RECA%C4%B0Z%C3%82DE_MAHMUT_EKREM_BEY_Hayat%C4%B1_ve_Asar%C4%B1 Erişim: 11. 04. 2021
https://www.hurriyet.com.tr/ogullarini-kaybeden-edebiyatcilarin-sonmeyen-acilari-10524236 Erişim: 11. 04. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913516 Erişim: 11. 04. 2021