Rıfat Ilgaz Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Hayatı, Ölümü

Rıfat Ilgaz (Mehmet Rıfat Ilgaz), yazar, şair, öğretmen, gazeteci.

Nüfus kaydına göre 7 Mayıs 1911 tarihinde Kastamonu Cide’de doğmuştur. Annesinin verdiği bilgiye göre ise gerçek doğum tarihi Şubat 1910 olduğu tahmin edilmektedir. Babası Hüseyin Vehbi Bey, annesi ise Fatma Hanım’dır. Yedi kardeşin en küçüğüdür.

Eğitim Hayatı

İlkokulu Cide ve Tosya’da, ortaokulu ise Kastamonu’da okumuştur. 1930 yılında Kastamonu Muallim Mektebi’ni bitirmiştir. 1938 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nden mezun olmuştur.

Çalışma Hayatı

Gerede, Akçakoca, Bolu, Gümüşova, Adapazarı ve İstanbul’da ilkokul ile Türkçe öğretmenliği yapmıştır. 1944 yılında “Sınıf” adlı şiir kitabı nedeniyle tutuklanmıştır. Yapılan yargılama sonucunda 10 Ağustos 1944 tarihinde altı ay hapis cezasına çarptırılmıştır. Mahkûmiyet nedeniyle işe gidemediği için istifa etmiş sayılmıştır. 1946 yılında Yozgat Boğazlayan Ortaokulu’na yeniden atanmış ama 1947 yılında Bakanlık tarafından öğretmenlik görevi sonlandırılmıştır.

1948 – 1949 yıları arasında Marko Paşa Dergisi’nin sorumlu müdürlüğünü yapmıştır. 1953 yılında “Devam” adlı şiir kitabı nedeniyle yeniden cezaevine girmiştir. 1952 – 1960 yılları arasında Tan Gazetesi’nde çalışmıştır. Çeşitli gazete ve dergilerde yazılar yapmıştır. 1974 yılında emekliye ayrılmıştır.

Edebi Kişiliği

Rıfat Ilgaz denilince “Hababam Sınıfı” zihinlerde canlanmaktadır. Eserlerinde toplumsal yaşamda var olan aksaklıklar mizahi bir üslupla anlatmaya çalışmıştır.

Eşi ve Çocukları

1931 yılında Nuriye Hanım ile evlenmiştir. Gönül (1932) adında bir kızı dünyaya gelmiştir. 1933 yılında Nuriye Hanım’dan ayrılmıştır. 1939 yılında Rikkat Hanım ile evlenmiştir. Bu evlilikten ise Aydın (1940) ve Yıldız (1946) adında iki çocuğu olmuştur.

Üçüncü evliliğini çocukluk aşkı Fikret Hanım ile dördüncü evliliğini Günseli Hanım ile beşinci evliliğini ise Afet Hanım ile yapmıştır. Afet Hanım ile evliliğinden Defne (1971) adında bir kızı dünyaya gelmiştir.

Ölümü

7 Temmuz 1993 tarihinde akciğer embolisi nedeniyle vefat etmiştir. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Şiirleri

• Yarenlik (1943)
• Sınıf (1944)
• Yaşadıkça (1948)
• Devam (1953)
• Üsküdar’da Sabah Oldu (1954)
• Soluk Soluğa (1962)
• Karakılçık (1969)
• Uzak Değil (1971)
• Güvercinim Uyur mu (1974)
• Kulağımız Kirişte (1983)
• Ocak Katırı Alagöz (1987)

Hikâyeleri

• Radarın Anahtarı (1957)
• Don Kişot İstanbul’da (1957)
• Kesmeli Bunları (1962)
• Nerde O Eski Usturalar (1962)
• Saksağanın Kuyruğu (1962)
• Şevket Ustanın Kedisi (1965)
• Garibin Horozu (1969)
• Altın Ekicisi (1972)
• Palavra (1972)
• Tuh Sana (1972)
• Çatal Matal Kaç Çatal (1972)
• Bunadı Bu Adam (1972)
• Keş (1972)
• Al Atını (1972)
• Hababam Sınıfı Uyanıyor (1972)
• Hababam Sınıfı Baskında (1972)
• Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1972)
• Rüşvetin Alamancası (1982)
• Sosyal Kadınlar Partisi (1983)
• Çalış Osman Çiftlik Senin (1983)
• Şeker Kutusu (1990)

Romanları

• Hababam Sınıfı (1957)
• Bizim Koğuş (Pijamalılar) (1959)
• Karadenizin Kıyıcığında (1969)
• Halime Kaptan (1972)
• Meşrutiyet Kıraathanesi (1974)
• Karartma Geceleri (1974)
• Sarı Yazma (1976)
• Kumdan Betona (1976)
• Bacaksız Kamyon Sürücüsü (1977)
• Öksüz Civciv (1979)
• Cankurtaran Yılmaz (1979)
• Bacaksız Okulda (1980)
• Bacaksız Tatil Köyünde (1980)
• Bacaksız Sigara Kaçakçısı (1980)
• Bacaksız Paralı Atlet (1981)
• Yıldız Karayel (1981)
• Küçükçekmece Okyanusu (1983)
• Apartman Çocukları (1984)
• Hoca Nasrettin ve Çömezleri (1984)

Fıkraları

• Nerede Kalmıştık (1984)
• Cart Curt (1984)

Anıları

• Yokuş Yukarı (1982)
• Kırk Yıl Önce Kırk Yıl Sonra (1986)
• Dördüncü Bölük (1992)

Anıları

• Madaralı Roman Ödülü (1982)
• Orhan Kemal Roman Armağanı (1982)
• Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü (1987)
• Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü (1993)

Kaynakça

http://e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/eczaciodasiyayinlari/galenova_1_2/12.pdf Erişim: 05. 03. 2021
https://www.emo.org.tr/ekler/1da059c0cbe5678_ek.pdf?dergi=881 Erişim: 05. 03. 2021
https://docplayer.biz.tr/28133424-Buyuk-sair-rifat-ilgaz.html Erişim: 05. 03. 2021
https://core.ac.uk/download/pdf/80956684.pdf Erişim: 05. 03. 2021
https://www.academia.edu/35500552/R%C4%B1fat_Ilgazda_%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_S%C4%B1n%C4%B1f%C4%B1_ve_Temsili Erişim: 05. 03. 2021
http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rifat-ilgaz Erişim: 05. 03. 2021