Sabahattin Ali Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirleri, Hayatı

Sabahattin Ali, yazar, öğretmen.

25 Şubat 1907 tarihinde Bulgaristan’da Gümilcine’ye bağlı Eğridere’de dünyaya gelmiştir. Babası Piyade Yüzbaşı Cihangirli Ali Selahattin Bey, annesi Hüsniye Hanım’dır. Fikret ve Süheyla adında iki kardeşi bulunmaktadır.

Eğitim Hayatı

1914 yılında İstanbul’da Üsküdar Füyuzat-ı Osmaniye’de ilköğrenimine başlamıştır. Çanakkale İbtidai Mektebi’nde öğrenim görmüştür. 1921 yılında Edremit İbtidai Mektebi’ni bitirmiştir. Aynı yıl Balıkesir Muallim Mektebi’ne kaydolmuştur. 1927 yılında İstanbul Muallim Mektebi’nden mezun olmuştur.

Çalışma Hayatı

1 Ekim 1927 tarihinde Yozgat Cumhuriyet İlkokulu’nda göreve başlamıştır. 1928 yılında Maarif Vekâleti tarafından yabancı dil öğrenimi için Almanya’ya gönderilmiştir. 1930 yılında Almanya’dan dönmüştür. 24 Eylül 1930 tarihinde Aydın Ortaokulu’na Almanca öğretmeni olarak atanmıştır. 1931 yılında komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklanmıştır. Üç ay Aydın Hapishanesi’nde tutuklu kalmış, sonrasında aklanmıştır.

30 Eylül 1931 tarihinde Konya Ortaokulu’na Almanca Öğretmeni olarak atanmıştır. 26 Aralık 1932 tarihinde Atatürk’e hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklanmıştır. Genel aftan yararlanarak serbest kalmıştır. 1934 yılında Milli Eğitim Bakanlığı Neşriyat Müdürlüğü büro şefliğine, sonrasında ise Talim ve Terbiye Dairesi mümeyyizliğine atanmıştır. 1935 yılında Milli Eğitim Bakanlığı Neşriyat Dairesi kalembaşılığına getirilmiştir.

1937 yılında askere alınmıştır. 3 Aralık 1938 tarihinde Ankara Musiki Muallim Mektebi’ne Türkçe Öğretmeni olarak atanmıştır. 1941 – 1943 yılları arasında öğretmenliğin yanında Tercüme Bürosu ve Türk Dil Kurumu’nda görevde bulunmuştur. 1948 yılında yeniden tutuklanmış ve üç ay hapis yatmıştır. 1948 yılında bir kamyon satın alarak nakliyeciliğe başlamıştır.

Edebi Kişiliği

Sabahattin Ali’nin eserlerinde realizm ve natüralizmin etkileri görülmektedir. Köy, kasaba ve kent gerçeklerini ele almaya çalışmıştır. Toplumsal sorunlara eğilmiştir.

Eşi ve Çocukları

16 Mayıs 1935 tarihinde Aliye Hanım ile evlenmiştir. 1937 yılında tek çocuğu olan kızı Filiz dünyaya gelmiştir.

Ölümü

Sürekli izlenmesi, kovuşturma ve baskılar nedeniyle yurt dışına kaçma girişiminde bulunmuştur. Bulgaristan üzerinden Avrupa’ya gitmek amacıyla yola çıkmıştır. 2 Nisan 1948 tarihinde sınırı geçerken kendisine rehberlik eden Ali Ertekin adlı kişi tarafından öldürülmüştür. 16 Haziran 1948 tarihinde cesedi Kırklareli’nin Üsküp nahiyesine bağlı Sazara Köyü yakınlarında bulunmuştur.

Şiirleri

• Dağlar ve Rüzgâr (1934)
• Bütün Şiirleri (1999)

Hikâyeleri

• Değirmen (1935),
• Kağnı (1936)
• Ses (1937)
• Yeni Dünya (1943)
• Sırça Köşk (1947)

Romanları

• Kuyucaklı Yusuf (1937)
• İçimizdeki Şeytan (1940)
• Kürk Mantolu Madonna (1943)

Bestelenen Şiirleri

• Aldırma Gönül (Kerem Güney, Edip Akbayram)
• Göklerde Kartal Gibiydim (Edip Akbayram)
• Çocuklar Gibi (Sezen Aksu)
• Dağlardır Dağlar (Sezen Aksu)
• Leylim Ley (Zülfü Livaneli)
• Geçmiyor Günler (Ahmet Kaya)
• Kız Kaçıran (Ahmet Kaya)
• Kara Yazı (Ahmet Kaya)
• Melankoli (Nükhet Duru)
• Ben Yine Sana Vurgunum (Nükhet Duru)

Kaynakça

https://islamansiklopedisi.org.tr/sabahattin-ali Erişim 05. 03. 2021
http://images.ykykultur.com.tr/upload/document/4d516f8e-1b88-4dc9-b94c-6b3778b689f9.pdf Erişim 05. 03. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/274318 Erişim 05. 03. 2021
https://www.academia.edu/9064730/Sabahattin_Alinin Erişim 05. 03. 2021
https://www.researchgate.net/profile/Zeynep-Tek-2/publication/325392000_Sabahattin_Ali%27nin_Ses_Adli_Hikayesinde_Dramatik_Ironi/links/5b0adcd30f7e9b1ed7f9c66f/Sabahattin-Alinin-Ses-Adli-Hikayesinde-Dramatik-Ironi.pdf Erişim 05. 03. 2021
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/ET000532.pdf Erişim 05. 03. 2021
https://korkitap.com/wp-content/uploads/2019/01/%C4%B0lk-sayfa-KURK-MANTOLU-MADONNA-KITAP-2.pdf Erişim 05. 03. 2021
http://openaccess.ogu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11684/702/10048197.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim 05. 03. 2021
https://www.turkedebiyati.org/sabahattin_ali.html Erişim 05. 03. 2021