Selim İleri Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Romanları

Selim İleri, yazar, senarist.

30 Nisan 1949 tarihinde İstanbul’un Kadıköy İlçesi’nde doğmuştur. Babası Hasan Bey, annesi ise Süheyla Hanım’dır. Hasan Bey, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde öğretim üyeliği (Profesör Dr.) görevde bulunmuştur.

Eğitimi ve Hayatı

1955 yılında Cihangir İlkokulu’na kayıt yaptırmıştır. İkinci sınıftan itibaren Firuzağa İlkokulu’na gitmiş ve bu okulu bitirmiştir. Galatasaray Lisesi, Bakırköy Lisesi ve Atatürk Erkek Lisesi’nde öğrenim görmüştür. 1968 yılında Hukuk Fakültesi’ne girmiş ama okulu yarıda bırakmıştır.

Selim İleri’nin yazma arzusunda, küçük yaştan itibaren etrafında bulunan kişilerin iyi birer kitap okuru olmaları etkili olmuştur. Özellikle annesinin iyi bir okur olması ve küçük yaştan itibaren ona okumuş olduğu kitaplar yazma arzusunda etkili olmuştur. Küçük yaştan itibaren Türk ve Batı edebiyatının önemli eserlerini okumuştur. Genç yaşta eserler vermeye başlamıştır. Politika, Dünya, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde ve çeşitli dergilerde yazılar yazmıştır. Ayrıca radyo ve televizyon programları yapmıştır.

Edebi Kişiliği

Selim İleri, roman, öykü, oyun, şiir, anı, deneme, inceleme, senaryo, derleme, çeviri, eleştiri ve ontoloji türünde çok sayıda eser kaleme almıştır. Özellikle kaleme almış olduğu romanları ile edebiyatımızda önemli bir yer edinmiştir. 1998 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Devlet Sanatçısı” unvanı verilmiştir.

Ödülleri

• Sait Faik Hikâye Armağanı (1976)
• Türk Dil Kurumu (TDK), “Roman Ödülü” (1977)
• Milliyet Sanat Dergisi, “Yılın Romanı” (1981)
• Sinema Yazarları Derneği, “En İyi Senaryo Ödülü” (1982)
• Türkiye Yazarlar Birliği, “Roman Ödülü” (1991)
• Avni Dilligil Ödülü (1997)
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Kültür Sanat Ödülü (1999)
• Dialog Medya Ödülü (1999)
• Orhan Kemal Roman Ödülü (2001)
• Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (2003)
• Türkiye Yazarlar Birliği, “Hatıra-Gezi Ödülü” (2005)
• Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, “Edebiyat Dalı” (2012)
• Aydın Doğan Ödülü (2012)

Romanları

• Destan Gönüller (1973)
• Her Gece Bodrum (1976)
• Ölüm İlişkileri (1979)
• Bir Akşam Alacası (1980)
• Cehennem Kraliçesi (1980)
• Yaşarken ve Ölürken (1981)
• Ölünceye Kadar Seninim (1983)
• Yalancı Şafak (1984)
• Saz Caz Düğün Varyete (1985)
• Hayal ve Istırap (1986)
• Kafes (1987)
• Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın (1991)
• Kırık Deniz Kabukları (1994)
• Gramofon Hala Çalıyor (1995)
• Cemil Şevket Bey, Aynalı Dolaba İki El Revolver (1997)
• Ada, Her Yalnızlık Gibi (1999)
• Solmaz Hanım, Kimsesizler Okurlar İçin (2000)
• Bu Yaz Ayrılığın İlk Yazı Olacak (2001)
• Yarın Yapayalnız (2004)
• Hepsi Alev (2007)
• Daha Dün (2008)
• Bu Yalan Tango (2010)
• Mel’un, Bir Us Yarılması (2013)
• Sona Ermek (2017)

Öyküleri

• Cumartesi Yalnızlığı (1968)
• Pastırma Yazı (1971)
• Dostlukların Son Günü (1975)
• Bir Denizin Eteklerinde (1980)
• Eski Defterde Solmuş Çiçekler (1982)
• Son Yaz Akşamı (1983)
• Hüzün Kahvesi (1991)
• Kötülük (1992)
• Otuz Yılın Bütün Hikâyeleri (1997)
• Fotoğrafı Sana Gönderiyorum (2006)
• Kapalı İktisat (2007)
• Yağmur Akşamları (2011)

Oyunları

• Cahide Ölüm ve Elmas (1995)
• Allahaısmarladık Cumhuriyet (1995)
• Mühri Müşfik: Ölü Bir Kelebek (1998)

Anıları

• Annem İçin (1983)
• Hatırlıyorum (1984)
• Yıldızlar Altında İstanbul (1998)
• İstanbul Yalnızlığı (1989)
• İstanbul Seni Unutmadım (2001)
• Oburcuğun Edebiyat Kitabı (2002)
• Anılar; Issız ve Yağmurlu (2002)
• Evimizin Tek Istakozu (2002)
• Rüyamdaki Sofralar (2003)
• İstanbul’un Sandık Odası (2004)
• Kar Yağıyor Hayatıma (2005)
• İstanbul Hatıralar Kolonyası (2006)
• İstanbul Lale ile Sümbül (2007)
• İstanbul’un Tramvayları Dan Dan!.. (2008)

İnceleme ve Denemeleri

• Çağdaşlık Sorunları (1978)
• Aşk-ı Memnu Ya da Uzun Bir Kışın Siyah Günleri (1981)
• Düşünce ve Duyarlık (1982)
• Kamelyasız Kadınlar (1983)
• Seni Çok Özledim (1986)
• O Yakamoz Söner (1987)
• Perisi Kaçmış Yazılar (1996)
• Sepya Mürekkebiyle Yazıldı (1997)
• Ay Hâlâ Güzel (1999)
• Biten (İki) Yüzyıl (1999)
• Kırık İnceliklerin Şairi: Behçet Necatigil (1999)
• Uzak, Hep Uzak (2003)

Diğer Eserleri

• İlk Gençlik Çağına Öyküler (1980)
• Kırık Bir Aşk Hikâyesi (Senaryo) (1983)
• Ayışığı (Şiir) (1986)
• Abdülhak Şinasi Hisar (1992)
• 99 Hikâyeciden 99 Hikâye (1997)
• Kurtuluş Savaşı ve Edebiyatımız (1998)
• Nam-ı diğer Kaptan Attila ilhan’ı Dinledim (Söyleşi) (2005)
• Oburcuk Mutfakta (2010)
• Yaşadığım İstanbul (2012)

Kaynakça

http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/8153/189396.pdf?sequence=1 HYPERLINK “http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/8153/189396.pdf?sequence=1&isAllowed=y”& HYPERLINK “http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/8153/189396.pdf?sequence=1&isAllowed=y”isAllowed=y Erişim: 23. 05. 2021
http://libratez.cu.edu.tr/tezler/7344.pdf Erişim: 23. 05. 2021
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=ujsata3pBuCSJXerX6uRfQ HYPERLINK “https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=ujsata3pBuCSJXerX6uRfQ&no=6Xb8Wgnp18RMjc-XaJ0nHw”& HYPERLINK “https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=ujsata3pBuCSJXerX6uRfQ&no=6Xb8Wgnp18RMjc-XaJ0nHw”no=6Xb8Wgnp18RMjc-XaJ0nHw Erişim: 23. 05. 2021
https://journals.indexcopernicus.com/api/file/viewByFileId/780537.pdf Erişim: 23. 05. 2021
http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ileri-selim Erişim: 23. 05. 2021
https://ets.anadolu.edu.tr/storage/nfs/EDB404U/ebook/EDB404U-12V1S1-9-0-1-SV1-ebook.pdf Erişim: 23. 05. 2021
https://www.researchgate.net/publication/271024130_Selim_Ileri’s_Dissertations_From_a_Literary_Perspective Erişim: 23. 05. 2021
http://openaccess.marmara.edu.tr/bitstream/handle/11424/164220/001508916006.pdf?sequence=3 HYPERLINK “http://openaccess.marmara.edu.tr/bitstream/handle/11424/164220/001508916006.pdf?sequence=3&isAllowed=y”& HYPERLINK “http://openaccess.marmara.edu.tr/bitstream/handle/11424/164220/001508916006.pdf?sequence=3&isAllowed=y”isAllowed=y Erişim: 23. 05. 2021
https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2018/03/12_%c4%b0smail-TURAN_-Selim-%c4%b0leri%e2%80%99nin-Uzak-Hep-Uzak-Eseri-%c3%9czerine.pdf Erişim: 23. 05. 2021
https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-goruntule HYPERLINK “https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-goruntule&id=AWCurRCzoDuH9Br_d-gj”& HYPERLINK “https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-goruntule&id=AWCurRCzoDuH9Br_d-gj”id=AWCurRCzoDuH9Br_d-gj Erişim: 23. 05. 2021
https://www.haberler.com/selim-ileri/biyografisi/ Erişim: 23. 05. 2021
http://docs.neu.edu.tr/library/6255208764.pdf Erişim: 23. 05. 2021
https://core.ac.uk/download/pdf/38314877.pdf Erişim: 23. 05. 2021