Suat Hayri Ürgüplü Kimdir? Nereli, Eşi, Çocukları, Hayatı
Suat Hayri Ürgüplü, Türkiye Cumhuriyeti 11. Başbakanı, siyasetçi, devlet adamı, diplomat.
13 Ağustos 1903 tarihinde Şam’da doğdu. Babası Ürgüplü Mustafa Hayri Bey, Osmanlı Devleti’nin 124. Şeyhülislamıdır. I. Dünya Savaşı’na katılma fetvasını vermiştir.
Eğitim Hayatı
Suat Hayri Ürgüplü, Galatasaray Lisesi’ni okudu. 1926 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.
Çalışma Hayatı
1929 – 1932 yılları arasında Türk–Yunan Ahali Değiş Tokuşu Mahkemelerinde tercüman olarak çalıştı. İstanbul Ticaret Mahkemesi’nde Yargıçlık, Emniyet Sandığı’nda Müşavir Avukatlık yaptı. 25 Ekim 1952 tarihinde Bonn Büyükelçisi, 15 Eylül 1955 tarihinde Londra Büyükelçisi, 27 Ağustos 1957 tarihinde Washington Büyükelçisi, 6 Şubat 1960 tarihinde ise Madrid Büyükelçisi oldu. 4 Mart 1961 tarihinde emekliye ayrıldı.
Siyasi Hayatı
26 Mart 1939 (6. Dönem) ve 28 Şubat 1943 (7. Dönem) tarihlerinde yapılan genel seçimlerde Kayseri Milletvekili seçildi. Mehmet Şükrü Saraçoğlu’nun 9 Mart 1943 tarihinde kurmuş olduğu 14. Hükümet’te (II. Saraçoğlu Hükümeti) Gümrük ve İnhisarlar Bakanı oldu.
14 Mayıs 1950 (9. Dönem) tarihinde yapılan genel seçimlerde Demokrat Parti Kayseri Milletvekili seçildi. Avrupa Konseyi İstişarî Meclisi Türk Grubu Başkanı olarak görev yaptı. 1952 yılında parlamentodan ayrıldı. 27 Mayıs 1960 askeri darbesinde kurulan mahkemede yargılandı ve aklandı.
15 Ekim 1961 – 7 Haziran 1966 tarihleri arasında Cumhuriyet Senatosu Kayseri Üyesi seçildi. 28 Ekim 1961 – 6 Kasım 1963 tarihleri arasında Cumhuriyet Senatosu Başkanı olarak görev yaptı. 7 Haziran 1966 – 5 Haziran 1972 tarihleri arasında Cumhurbaşkanlığınca Seçilen Üye olarak Senato’da görev yapmaya devam etti. Cumhuriyet Senatosu Dışişleri Turizm ve Basın – Yayın Komisyonları Başkanı olarak görevlerde bulundu.
28. Hükümet Başbakanı Mustafa İsmet İnönü, Meclis’te bütçenin reddedilmesi üzerine istifa etti. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, hükümeti kurma görevini Cumhuriyet Senatosu Kayseri Üyesi Suat Hayri Ürgüplü’ye verdi. Suat Hayri Ürgüplü, 20 Şubat 1965 tarihinde 29. Hükümet’i Adalet Partisi (AP), Yeni Türkiye Partisi (YTP), Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) ve Millet Partisi (MP) koalisyonu ile kurdu. Türkiye Cumhuriyeti 11. Başbakanı oldu. 29. Hükümet, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden güvenoyu alamadı.
Eşi ve Çocukları
Suat Hayri Ürgüplü Fazıla Hanım ile evlendi. Bir çocuk babasıydı.
Fransızca, İngilizce ve Almanca biliyordu.
Ölümü
26 Aralık 1981 tarihinde İstanbul’da kalp krizinden vefat etti. İstanbul’da Edirnekapı Şehitliği’nde toprağa verildi.
Kaynakça
https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt4/Cilt4.pdf
https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Yeni%20klas%C3%B6r/Cilt1.pdf
https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Yeni%20klas%C3%B6r/Cilt2.pdf
https://www.tbmm.gov.tr/yayinlar/basbakanlarimiz_genelkurul_konusmalari/basbakanlarimiz_cilt5.pdf
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/dunden_bugune_basbakanlik.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/393300
http://katalog.marmara.edu.tr/veriler/yordambt/cokluortam/D3507E44-DA31-1B44-8CDD-808488671D40/3EF5EF39-B6C1-A54D-B3E4-C133338DF60E.pdf
https://www.researchgate.net/publication/334230670_Seyhulislam_Urguplu_Mustafa_Hayri_Efendi
