Süleyman Sami Demirel Kimdir? Nereli, Partisi, Ölümü, Biyografisi

Süleyman Sami Demirel, Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı, başbakan, devlet adamı, siyasetçi.

1 Kasım 1924 tarihinde Isparta’nın Atabey İlçesi’ne bağlı İslamköy’de doğdu. Babası Yahya Bey, annesi Ümmühan Hanım’dır.

Eğitim Hayatı

1949 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nden “İnşaat Yüksek Mühendisi” olarak mezun oldu.

Çalışma Hayatı

Mezuniyet sonrası Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nde göreve başladı.  1949 – 1950 ve 1954 – 1955 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nde Barajlar, Sulama ve Elektrifikasyon konularında ihtisas yaptı. 1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında Devlet Su İşleri Genel Müdürü oldu. 1960 – 1961 yılları arasında Devlet Planlama Teşkilatı’nda askerlik görevini tamamladı. 1962 – 1964 yılları arasında serbest müşavir – mühendis olarak çalıştı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde ders verdi.

Siyasi Hayatı

Süleyman Demirel’in siyasi yaşamı, 1962 yılında yapılan Adalet Partisi (AP) 1. Kongresi’nde Genel İdare Kurulu Üyeliği’ne seçilmesi ile başladı. 28 Kasım 1964 tarihinde Adalet Partisi Genel Başkanı seçildi. Suat Hayri Ürgüplü’nün 20 Şubat 1965 tarihinde kurmuş olduğu 29. Hükümet’te (TBMM dışından) Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı oldu.

10 Ekim 1965 tarihinde yapılan genel seçimlerinde Adalet Partisi oyların % 52,9’unu aldı. Süleyman Demirel Isparta Milletvekili seçildi. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, hükümeti kurma görevini Isparta Milletvekili Süleyman Demirel’e verdi. Süleyman Demirel, 27 Ekim 1965 tarihinde 30. Hükümet’i kurdu. Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Başbakanı oldu.

3 Kasım 1969 tarihinde 31. Hükümet’i, 6 Mart 1970 tarihinde 32. Hükümet’i, 31 Mart 1975 tarihinde 39. Hükümet’i, 21 Temmuz 1977 tarihinde 41. Hükümet’i ve 12 Kasım 1979 tarihinde ise 43. Hükümet’i kurdu. Başbakanlık yaptı.    

12 Eylül 1980 İhtilali

Süleyman Demirel, 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile bir süre gözaltında tutuldu. 7 yıl siyaset yapması yasaklandı. 6 Eylül 1987 tarihinde yapılan referandum ile siyasi yasaklar kaldırıldı. 24 Eylül 1987 tarihinde Doğru Yol Partisi (DYP) Genel Başkanı oldu. 29 Kasım 1987 tarihinde yapılan genel seçimlerde Isparta Milletvekili seçildi.

20 Ekim 1991 tarihinde yapılan genel seçimlerde Doğru Yol Partisi oyların % 27’sini alarak birinci parti oldu. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, hükümeti kurma görevini Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve Isparta Milletvekili Süleyman Demirel’e verdi. Süleyman Demirel, 20 Kasım 1991 tarihinde 49. Hükümet’i Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) koalisyonu ile kurdu. 7. kere Başbakan oldu.

Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 7 Nisan 1993 tarihinde vefatı nedeni ile Cumhurbaşkanlığına aday oldu. 16 Kasım 1993 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti 9. Cumhurbaşkanı seçildi.  

Eşi ve Çocukları

12 Mart 1948 tarihinde Nazmiye Hanım ile evlendi.

İngilizce biliyordu.

Ölümü

17 Haziran 2015 tarihinde Ankara’da Güven Hastanesi’nde vefat etti. 19 Haziran 2015 tarihinde devlet töreni düzenlendi. Cenazesi Isparta’ya götürüldü. İslamköy’de anıt mezar olarak tahsis edilen yerde toprağa verildi.

Kaynakça

https://www.tccb.gov.tr/cumhurbaskanlarimiz/suleyman_demirel/
https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/genel-mudurluk-yayinlar/basbakanlik__tarihi.pdf
https://islamansiklopedisi.org.tr/demirel-suleyman-sami
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/genel_secim.html
file:///E:/B%C4%B0YOGRAF%C4%B0/GALER%C4%B0%20DOSYASI/dunden_bugune_basbakanlik.pdf