Tarık Buğra Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Hayatı, Ölümü

Tarık Buğra, yazar, gazeteci.

2 Eylül 1918 tarihinde Konya Akşehir’de doğmuştur. Tam adı Süleyman Tarık Buğra’dır. Babası Mehmet Nazım Bey, annesi ise Nazike Hanım’dır. Aslen Erzurumlu olan babası ağır ceza reisi olarak görev yapmıştır. Babasının memuriyeti nedeniyle Yalvaç, Karaağaç, Elazığ, Siirt ve Erzurum’da yaşamıştır.

Eğitim Hayatı

İlk ve ortaokulu Akşehir’de okumuştur. İstanbul Erkek Lisesi’nde öğrenime başlamış, Konya Lisesi’nden mezun olmuştur. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik-Kimya-Biyoloji Bölümü’nde, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğrenim görmüş her üç okulu da bitirmeden ayrılmıştır.

Çalışma Hayatı

Şişli Terakki Lisesi’nde öğretmen vekili olarak çalışmıştır. 1948 yılında babasıyla Nasrettin Hoca, 1950 yılında Talat Tekin ile birlikte Zeytin Dalı, 1951 yılında ise İstanbul Haftası Dergisi’ni çıkarmıştır. Milliyet Gazetesi’nde gazeteciliğe başlamıştır. Yenigün, Vatan, Yeni İstanbul, Türkiye Spor Gazetesi’nde yöneticilik yapmıştır. Milliyet, Tercüman Gazetesi ve Yol Dergisi’nde yazıları yayınlanmıştır. 1991 yılında devlet sanatçısı unvanı almıştır.

Edebi Kişiliği

Türk romancılığında, realizmin en önemli yazarlarından biridir. Tarık Buğra’ya göre sanat, “kâinatı ve insanları bir mizaca göre yeniden yaratmaktır”. Sanatın gayesi insanı yüceltmektir. Eserlerinde, hayatı ve insanı odak noktası almış, ideolojilere sapmadan, samimi bir hikâye dünyası yaratmıştır. Eserlerindeki karakterlerin iç dünyasına odaklanmıştır. İnsandan yola çıkarak topluma yönelmiştir. Romanlarında Türk tarihinde önemli yeri olan konuları ele almıştır.

Eşi ve Çocukları

1950 yılında Jale Baysal ile evlenmiştir. Ayşe (1952) adında bir kızı dünyaya gelmiştir. İkinci evliliğini 1977 yılında Hatice Bilen ile yapmıştır.

Ölümü

26 Şubat 1994 tarihinde İstanbul’da Çapa Tıp Fakültesi’nde kanserden vefat etmiştir. 28 Şubat 1994 tarihinde Fatih Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Ödülleri

• Yunus Nadi Hikâye Yarışması (1948)
• TRT “Roman Ödülü” (İbiş’in Rüyası) (1970)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı “Edebiyat Ödülü” (Firavun İmanı) (1976)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı “Edebiyat Ödülü” (Yalnızlar) (1981)
• Kültür Bakanlığı “Başarı Ödülü” (1981)
• Türkiye İş Bankası, “Büyük Ödülü” (1981)
• Türkiye Yazarlar Birliği, “Tiyatro Ödülü” (1981)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı “Edebiyat Ödülü” (Osmancık) (1983)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı “Televizyon Ödülü” (Küçük Ağa) (1984)
• Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı “Televizyon Ödülü” (1984)
• Boğaziçi Başarı Ödülü (1984)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı Armağanı ( 1985)
• Türk Basın Birliği Hakkı Tarık Us Başarı ve Basın Ödülü (1988)
• Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Başarı Ödülü (Kuruluş) (1988)
• Türkiye İş Bankası “Büyük Ödül” (Yağmur Beklerken) (1989)
• Sinema Tiyatro Müzik Radyo ve Televizyon Sanatçıları Derneği “Özel Ödülü” (1992)
• Türkiye Yazarlar Birliği “Üstün Hizmet Ödülü” (1992)
• Türkiye Yazarlar Birliği, “Yılın Sanatçısı Ödülü” (1993)
• Türkiye Milli Kültür Vakfı “Türk Millî Kültürüne Hizmet Şeref Armağanı” (1993)

Romanları

• Siyah Kehribar (1955)
• Küçük Ağa (1964)
• Küçük Ağa Ankara’da (1966)
• İbiş’in Rüyası (1970)
• Firavun İmanı (1976)
• Bir Köşkünüz Var mı? (1978)
• Gençliğim Eyvah (1979)
• Dönemeçte (1980)
• Yalnızlar (1981)
• Yağmur Beklerken (1981)
• Osmancık (1983)
• Dünyanın En Pis Sokağı (1989)

Hikâyeleri

• Oğlumuz (1949)
• Yarın Diye Bir Şey Yoktur (1952)
• İki Uyku Arasında (1954)
• Hikâyeler (1964)

Tiyatro Eserleri

• Ayakta Durmak İstiyorum (1966)
• Üç Oyun (1979)
• İbişin Rüyası (1982)
• Güneş ve Arslan, Sıfırdan Doruğa (1988)
• Sıfırdan Doruğa-Patron (1994)

Fıkra ve Denemeler

• Gençlik Türküsü (1964)
• Düşman Kazanmak Sanatı (1979)
• Bu Çağın Adı
• Politika Dışı (1992)

Röportaj

• Gagaringrad (Moskova Notları) (1962)

Kaynakça

https://islamansiklopedisi.org.tr/bugra-tarik Erişim: 11. 03. 2021
https://www.otuken.com.tr/u/otuken/docs/Bu_Cagin_Adi.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/35510/tez.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 11. 03. 2021
https://kitap.tyb.org.tr/kitap/tarikbugra.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2018/12/35_Ebru-BURCU-YILMAZ-_-D%c3%bc%c5%9fman-Kazanma-Sanat%c4%b1nda-M%c3%a2hir-Bir-Yazar.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://www.zeytinburnu.istanbul/Document/FileManager/tarik_bugra_kitabi.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://acikerisim.iku.edu.tr/bitstream/handle/11413/4636/G%C3%BCl%C5%9Fah%20G%C3%BCzel.pdf?sequence=2&isAllowed=y Erişim: 11. 03. 2021
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/35746.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/257710 Erişim: 11. 03. 2021
https://core.ac.uk/download/pdf/80953128.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://www.academia.edu/37916582/Tar%C4%B1k_Bu%C4%9Fray%C4%B1_Besleyen_Edebiyat_Mahfilleri_pdf Erişim: 11. 03. 2021
http://isamveri.org/pdfdrg/D02637/2013_37/2013_37_CILH.pdf Erişim: 11. 03. 2021
https://guzelsanatlar.ktb.gov.tr/TR-3303/tarik-bugra.html Erişim: 11. 03. 2021