Tevfik Fikret Kimdir? Eserleri, Edebi Kişiliği, Biyografisi

Tevfik Fikret, öğretmen, şair, yazar.

24 Aralık 1867 tarihinde İstanbul Aksaray’da doğmuştur. Asıl adı Mehmet Tevfik’tir. Babası Çankırılı Hüseyin Efendi, Hâriciye Kalemi’nde memurluk ve çeşitli vilâyetlerde mutasarrıflık yapmıştır. Annesi Sakız Adası Rumları’ndan Hüsrev Bey’in kızı Hatice Refîa Hanım’dır. 12 yaşında, hacca giden annesini koleradan kaybetmiştir.

Eğitim Hayatı

Aksaray’da Mahmudiye Rüştiyesi’nde (Pertevniyel Lisesi) öğrenim görmüştür. Mekteb-i Sultani’ye (Galatasaray Lisesi) geçiş yapmıştır. Mekteb-i Sultani’de Muallim Naci, Recaizade Mahmut Ekrem ve Muallim Feyzi’den ders almıştır. 1888 yılında Mekteb-i Sultani’yi birincilikle bitirmiştir.

Çalışma Hayatı

1888 yılında Hariciye Nezareti İstişare Kalemi’nde işe başlamıştır. Ticaret Mekteb-i Alisi’nde Fransızca ve hüs-i hat dersleri vermiştir. Mekteb-i Sultani ve Robert Koleji’nde öğretmenlik yapmıştır. 1896 yılında Servet-i Fünûn Dergisi’nin Yazıişleri Müdürü olmuştur.

II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti tarafından Maarif Nazırı yapılmak istenmiştir. Tevfik Fikret, Maarif Nazırlığı’nı kabul etmemiştir. 1908 yılında Mekteb-i Sultani’ye müdür olmuştur. Darülfünun ve Darülmuallimin’de ders vermiştir.

Edebi Kişiliği

Yenileşme devri Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir. Servet-i Fünûn edebi topluluğu denince akla gelen ilk isimdir. Tevfik Fikret’in edebi yönünü iki farklı dönemde incelemek mümkündür. İlk dönemde bireysel konular ve sanat için yazılmış eserleri söz konusuyken, 1901 yılından özellikle Meşrutiyet’in ilanından sonraki eserlerinde toplumsallık söz konusudur.

Aşiyan

Aşiyan, Tevfik Fikret’in mimari çizimlerini kendisinin yaptığı Rumelihisarı’ndaki evidir. Farsça, “kuş yuvası”, “oturulan yer”, “mesken” anlamına gelmektedir. Üç katlı ve ahşap olarak yapılmıştır. Tevfik Fikret, 1906 – 1915 yılları arasında burada yaşamıştır. 1940 yılında İstanbul Belediyesi tarafından eşi Nazime Hanım’dan satın alınan ev Edebiyat-ı Cedide Müzesi olarak açılmıştır. 1961 yılından sonra ise adı Aşiyan Müzesi olarak değiştirilmiştir.

Eşi ve Çocukları

1890 yılında dayısının kızı Nazime Hanım ile evlenmiştir. Haluk (1895) adında bir oğlu dünyaya gelmiştir.

Ölümü

19 Ağustos 1915 tarifinde vefat etmiştir. Eyüp aile mezarlığında toprağa verilmiştir. 1961 yılında vasiyeti yerine getirilerek cenazesi İstanbul Belediyesi tarafından Rumelihisarı’ndaki evi olan Aşiyan’ın bahçesine nakledilmiştir.

Eserleri

• Rübab-ı Şikeste (1900)
• Tarih-i Kadim (1905)
• Haluk’un Defteri (1911)
• Rubabın Cevabı (1911)
• Şermin (1915)
• Hasta Çocuk
• Sis
• Millet Şarkısı
• Doksan Beş’e Doğru
• Hanı Yağma
• Balıkçılar
• Haluk’un Çocukluğu
• Rübab-ı Cevab

Kaynakça

https://islamansiklopedisi.org.tr/tevfik-fikret Erişim: 30. 01. 2021
Akyüz, Yahya (2016) Türk Eğitim Tarihi, Pegem Akademi, 29. Baskı, Ankara.
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/512/6296.pdf Erişim: 30. 01. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/156930 Erişim: 30. 01. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/158139 Erişim: 30. 01. 2021
http://esgici.net/021_009/Riza%20Tevfik%20%20Tevfik%20Fikret%20Hayati,%20Sanati,%20Sahsiyeti.pdf Erişim: 30. 01. 2021
https://www.academia.edu/10327456/Tevfik_Fikret_Hayat%C4%B1_Sanat%C4%B1_Eserleri Erişim: 30. 01. 2021
https://cahil.co/tevfik-fikret-kimdir-hayati-asiyan-eserleri/ Erişim: 30. 01. 2021
https://istanbul.ktb.gov.tr/tr-165467/asiyan-muzesi.html Erişim: 31. 01. 2021
https://sozluk.gov.tr/ Erişim: 31. 01. 2021