Adalet Ağaoğlu Kimdir? Edebi Kişiliği, Eserleri, Hayatı, Ölümü

Adalet Ağaoğlu, yazar, bürokrat.

23 Ekim 1929 tarihinde Ankara Nallıhan’da doğmuştur. Nüfusta ismi, Fatma İnayet Sümer olarak geçmektedir. Daha sonra mahkeme kararı ile nüfus kaydındaki adını, kendisine çocukluğundan itibaren hitap edilen Adalet ismi ile değiştirmiştir. Babası Hafız Mustafa Bey, annesi ise Emine İsmet’tir.

Eğitimi Hayatı

İlköğrenimini Nallıhan’da tamamlamıştır. Ankara Kız Lisesi’ni bitirmiştir. 1950 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun olmuştur.

Çalışma Hayatı

1951 yılında Ankara Radyosu’na girmiştir. 1954 – 1955 yılları arasında “Hayat Güzeldir: Her Şeye Rağmen Hayat Güzeldir” adlı radyo programını sunmuştur. Radyo Tiyatrosu Müdürlüğü ve TRT Radyo Dairesi Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 1970 yılında TRT’deki görevinden ayrılmıştır. Memuriyet sonrası, arkadaşları ile birlikte Ankara’nın ilk özel tiyatrolarından bir olan Meydan Sahne’yi kurmuş ve Meydan Sahne Dergisi’ni çıkarmıştır.

Edebi Kişiliği

Radyo ve sahne oyunları, roman, hikâye, deneme, anı türünde çok sayıda eser yazmıştır. Eserlerinde, doğa, cinsiyet algısı, sosyal koşullar, sosyal baskıların bireye yansımaları gibi konuları ele almıştır.

Eşi ve Çocukları

1954 yılında Halim Ağaoğlu ile evlenmiştir.

Ölümü

14 Temmuz 2020 tarihinde İstanbul’’da vefat etmiştir. 15 Temmuz 2020 tarihinde Ankara Kocatepe Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Ödülleri

• Türk Dil Kurumu, “Tiyatro Ödülü” (1974)
• Sait Faik Hikaye Armağanı (1975)
• Sedat Simavi Vakfı, “Edebiyat Ödülü” (1979)
• Orhan Kemal Roman Armağanı (1980)
• İş Bankası, “Edebiyat – Tiyatro Büyük Ödülü” (1992)
• TÜYAP Onur Yazarı Unvanı (1994)
• Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Ödülü (1994)
• Kadınca Dergisi, “En Başarılı Kadınlar Ödülü” (1994)
• Aydın Doğan Vakfı, “Roman Ödülü” (1997)
• Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (1995)
• Anadolu Üniversitesi, Fahri Doktora Unvanı (1998)
• Ohio State Üniversitesi, Fahri Doktora Unvanı (1998)

Romanları

• Ölmeye Yatmak (1973)
• Fikrimin İnce Gülü (1976)
• Bir Düğün Gecesi (1979)
• Yazsonu (1980)
• Üç Beş Kişi (1984)
• Hayır… (1987)
• Ruh Üşümesi (1991)
• ROMANTİK Bir Viyana Yazı (1993)

Hikâyeleri

• Yüksek Gerilim (1974)
• Sessizliğin İlk Sesi (1978)
• Hadi Gidelim (1982)
• Hayatı Savunma Biçimleri (1997)

Tiyatroları

• Bir Piyes Yazalım (1953)
• Evcilik Oyunu (1961)
• Tombala (1963)
• Çatıdaki Çatlak (1964)
• Sınırlarda (1967)
• Çıkış (1973)
• Kozalar (1973)
• Kendini Yazan Şarkı (1970)
• Çok Uzak – Fazla Yakın (1988)
• Duvar Öyküsü (1992)

Denemeler

• Güner Sümer Toplu Eserleri I.-II. Cilt (1983)
• Adalet Ağaoğlu Seçmeler (1993)
• Karşılaşmalar (1993)
• Geçerken (1996)
• Başka Karşılaşmalar (1996)
• ÖYLE Karşaşada Böyle Karşılaşmalar (2002)

Anılar

• Göç Temizliği (1985)
• Gece Hayatım (1991)

Kaynakça

http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/44410.pdf Erişim: 14. 03. 2021
http://acikerisim.dicle.edu.tr/xmlui/handle/11468/2481 Erişim: 14. 03. 2021
https://www.academia.edu/41203130/Adalet_A%C4%9Fao%C4%9Flu_Roman%C4%B1na_Yans%C4%B1yan_Zaman%C4%B1n_%C4%B0zd%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC Erişim: 14. 03. 2021
https://kitap.ykykultur.com.tr/yazarlar/adalet-agaoglu Erişim: 14. 03. 2021
https://docplayer.biz.tr/195866238-Hayati-savunma-bicimleri-adalet-agaoglu.html Erişim: 14. 03. 2021
http://www.humanitiesinstitute.org/assets/Adalet_A__ao__lu86372.pdf Erişim: 14. 03. 2021
https://core.ac.uk/download/pdf/38326448.pdf Erişim: 14. 03. 2021
https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/32663/SAtez.pdf?sequence=1&isAllowed=y Erişim: 14. 03. 2021
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/215728 Erişim: 14. 03. 2021