İbn-i Sina Kimdir?

İbn-i Sina, Türk–İslam filozofu, hekim.

Doğum tarihi ile ilgili farklı tarihler söz konusudur. 980 veya 981 yılında doğduğu sanılmaktadır. Buhara yakınlarında Efşene Köyü’nde doğmuştur. Doğduğu yer bugün Özbekistan sınırları içerisinde yer almaktadır. Tam adı Ali el-Hüseyin İbn-i Abdullah İbn-i Sina el-Belhi’dir. İbn-i Sina’nın hayatıyla ilgili bilinenler öğrencisi Ebu Ubeyd el-Cüzcani tarafından yazılan biyografisiyle günümüze taşınmıştır. Cüzcani, İbn-i Sina’nın biyografisini ‘Sergüzeşt’ adı ile kaleme almıştır.

Deha düzeyinde bir zekasının olduğu belirtilmektedir. 10 yaşında Kuran-ı Kerim’i ezberlemiştir. Geometri, aritmetik ve felsefe derslerini ilk babasından almıştır. Ebû Bekir el-Berkī’den dil ve edebiyat, Ebû Abdullah en-Nâtilî ‘den mantık, geometri, astronomi ve felsefe dersleri, Ebu Muhammed İsmail b. Hüseyin el-Zahid’ten hukuk dersleri, Ebû Sehl Îsâ b. Yahyâ el-Mesîhî ve Ebû Mansûr Hasan b. Nûh el-Kumrî’den tıp dersleri almıştır.

18 yaşında iken Sâmânî Hükümdarı Nûh b. Mansûr’un hastalığa yakalanması üzerine saraya davet edilmiştir. Hastalığı tedavi etmesi hem isim yapmasını sağlamış hem de saray hekimliğine getirilmesiyle sarayın kütüphanesinden yararlanmasını sağlamıştır.

İbn-i Sina’nın Unvanları

Bilim ve felsefe alanındaki birikimi Ortaçağ alim ve düşünürleri arasında “eş-Şehhü’r-Reis”, “Hüccetü’l-Hak”, “Şerefü’l-Mülk, ed-Düstur” vasıflarıyla anılmasını sağlamıştır. Batıda “Avicenna” (filozofların prensi) lakabıyla bilinmektedir. İbn-i Sina, tıp, matematik, fizik ve metafizik alanında yeni fikirlere kapı açmıştır.

İbn-i Sina’nın Ölümü

Gazneli Hükümdarı Sultan Mesud’un İsfahan’ı almasından sonra evinin ve kütüphanesinin yağmalanması üzerine büyük bir sarsıntı geçiren İbn-i Sina’nın bir süre sonra sağlığı bozulmuştur. 57 yaşında kulunç hastalığına yakalanan İbn-i Sina kendini tedavi etmeye çalışmıştır. Bir süre düzelir gibi olsa da iyileşememiştir. İbn-i Sina, 21 Haziran 1037 tarihinde İran Hamedan’da ölmüştür.

İbn-i Sina’nın Kitapları

İbn-i Sina, tıp, kimya, fizik, astronomi, mantık, tabiat bilimleri, psikoloji, metafizik, müzik gibi alanlarda çok sayıda kitap yazmıştır. Kitaplarından bazıları şu şekilde sıralanmaktadır:
• El-KânûnFî’t-Tıbb
• El-Ḥikmetü’l-arûżiyye
• El-Ḥâṣılve’l-maḥṣûl
• El-Bir ve’l-is̱m
• Kitâbu’üş-Şifâ
• Kitâbü’n-Necât
• Dânişnâme-i Alâi
• Hikmet-i Alâi
• Risale fi-İlmü’l-Ahlak
• En-Necat
• Eş-Şifa
• İşarâtve’t-Tenbihât

Kaynakça

http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/576.pdf
http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/2086.pdf
http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt7/sayi32_pdf/5felsefe_psikoloji_sosyoloji/hopac_mustafa.pdf
http://esgici.net/images/001/ibni%20sina%20hayati%20ve%20eserleri.pdf
http://www.islamiarastirmalar.com/upload/pdf/c4fde0a0f5974ba.pdf
http://busbed.bingol.edu.tr/tr/download/article-file/299712
https://www.academia.edu/9829022/%C4%B0bn_S%C3%AEn%C3%A2_Hayat%C4%B1_Eserleri_D%C4%B0A_c._20_s._319-322_337-345